الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟

آموزش کامل ۱۵ الگوی معروف نمودار شمعی در تحلیل تکنیکال

نمودارهای شمعی (Candlesticks) یکی از رایج‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال، برای بررسی الگوها و روندهای قیمتی است. این نمودارها قرن‌هاست که برای شناسایی و پیش‌بینی الگوهای قیمتی مورد استفاده معامله گران و سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. در ادامه می‌توانید با برخی از مهم‌ترین و مشهورترین الگوهای نمودار شمعی آشنا شده و در تحلیل تکنیکال خود الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟ از آن‌ها کمک بگیرید.

سرفصل‌های این آموزش

چگونه از الگوهای نمودار شمعی استفاده کنیم؟

در واقع الگوهای شمعی بی‌شماری وجود دارد که معامله گران می‌توانند به کمک آن‌ها، ناحیه‌های موردنظر خود را در یک نمودار شناسایی کرده و درباره آینده آن تصمیم‌گیری کنند. از این موارد می‌توان برای معاملات روزانه، معاملات نوسان گیری (Swing) و حتی معاملات بلندمدت استفاده کرد. در حالی که برخی از الگوهای شمعی ممکن است نقطه‌نظر و دیدگاهی در مورد تعادل بین خریداران و فروشندگان ارائه دهند، برخی دیگر از این الگوها ممکن است نشان‌دهنده تغییر یا ادامه روند و یا عدم تصمیم‌گیری باشند.

باید توجه داشت که الگوهای شمعی تنها معیار و سیگنال خریدوفروش نیستند. در عوض از آن‌ها به عنوان راهی برای بررسی ساختار بازار و یافتن نشانه‌ای بالقوه از یک فرصت پیش رو استفاده می‌شود. به همین ترتیب، بررسی الگوها همیشه مفید است.چراکه نشانه‌های گسترده‌تر در فضای بازار و سایر عوامل بازار، می‌تواند در این الگوها نمود پیدا کند.

به طور خلاصه، مانند سایر ابزار تجزیه‌وتحلیل بازار، الگوهای شمعی نیز در ترکیب با دیگر روش‌ها و تکنیک‌ها، کاربرد دارند. این تکنیک‌ها ممکن است شامل روش ویکوف (Wyckoff Method)، نظریه امواج الیوت و نظریه داو باشد. همچنین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، مانند خطوط روند ، میانگین متحرک ، شاخص مقاومت نسبی (RSI) ، استوکاستیک RSI، باندهای بولینگر ، ابر ایچیموکو ، Parabolic SAR یا MACD نیز در این مسئله کاربرد دارند.

مشهورترین الگوهای نمودار شمعی

الف – الگوهای بازگشت صعودی

چکش (Hammer)

شکل این الگو، به صورت شمعی است که دم یا فتیله آن در سمت پایین تشکیل‌شده است و اندازه این فتیله حداقل دو برابر بدنه اصلی شمع است. تصویر این شمع به خوبی شکل چکش را تداعی می‌کند.

چکش نشان می‌دهد که اگرچه فشار فروش در این بخش زیاد بوده است، اما بازار گاوی یا صعودی قدرتمند ظاهرشده است و توانسته بر این حجم بالای فروش غلبه کند. به‌طورکلی چکش را به عنوان نشانه تغییر بازار می دانند. چکش می‌تواند به رنگ قرمز یا سبز باشد، اما چکش‌های سبز نشان‌دهنده قدرت بیشتر بازار گاوی از بازار خرسی است، در نتیجه می‌توان نتیجه گرفت تمایل بازار به صعود قیمت است.

چکش وارونه

این الگو که به نام چکش معکوس نیز شناخته می‌شود، دقیقاً مانند الگو چکش است. اما فتیله بلند آن در قسمت بالای بدنه تشکیل می‌شود. درست مانند الگوی چکش، اندازه فتیله بالایی باید حداقل دو برابر خود بدنه شمع باشد.

یک چکش وارونه در کف روند نزولی رخ داده و می‌تواند نشان‌دهنده یک برگشت بالقوه به سمت بالا و تغییر جهت روند باشد. فتیله بالایی تشکیل‌شده در شمع نشان می‌دهد که اگرچه فروشندگان تلاش کرده‌اند قیمت نزدیک به قیمت شروع، بسته شود اما قیمت از مسیر حرکتی نزولی درآمده است. به‌این‌ترتیب، چکش وارونه ممکن است نشان‌دهنده این باشد که خریداران به‌زودی کنترل بازار را به دست می‌گیرند.

سه سرباز سفید

الگوی سه سرباز سفید از سه شمع سبز متوالی تشکیل می‌شود، هر یک از آن‌ها در بدنه شمع قبلی باز می‌شوند و در سطحی بالاتر از حد شمع قبلی خود بسته می‌شوند.

به طور ایده آل، در این شمع‌ها نباید فتیله‌های بلند به سمت پایین تشکیل شود. در این صورت سه سرباز سفید به معنای فشار خرید مداوم و نهایتاً افزایش قیمت است. البته از اندازه شمع‌ها و اندازه فتیله‌ها می‌توان بازار را قضاوت کرد و پی به‌احتمال ادامه حرکت یا اصلاح احتمالی قیمت برد.

هارامی صعودی

الگوی هارامی صعودی، تشکیل‌شده از یک شمع قرمز بلند است که به دنبال آن یک شمع سبز کوچک‌تر تشکیل می‌شود و همچنین شمع سبز کاملاً در بدنه شمع قرمز جا می‌شود.

هارامی صعودی می‌تواند طی دو یا چند روز آشکار شود و این الگویی است که نشان می‌دهد نیروی فروش در حال کند شدن است و احتمالاً فروش به‌زودی پایان یابد.

ب – الگوهای وارونه نزولی

مرد به دار آویخته (Hanging Man)

الگوی مرد دار آویخته تقریباً معادل نزولی الگوی چکش است. به‌طورمعمول در انتهای یک روند صعودی شمعی با بدنه‌ای کوچک در بالای شمع و فتیله‌ای بلند، به سمت پایین (شبیه واژه انگلیسی T) شکل می‌گیرد.

فتیله به سمت پایین نشان‌دهنده آن است که فروش زیادی در جریان بوده است، اما با این وجود خریداران موفق شدند کنترل قیمت را پس بگیرند و قیمت را بالاتر ببرند. باید در نظر داشت، پس از یک روند قیمتی صعودی طولانی‌مدت، فروش این‌چنینی، ممکن است به عنوان هشداری مبنی بر اینکه خریداران به‌زودی کنترل بازار را از دست می‌دهند و روند نزولی آغاز می‌شود؛ تلقی شود.

ستاره دنباله‌دار

الگوی ستاره دنباله‌دار نوعی از شمع‌ها است که دارای یک فتیله بلند در قسمت بالایی و گاهی هم دارای یک فتیله کوچک در بخش پایین است. البته گاهی فتیله کوچک پایینی تشکیل نمی‌شود. بدنه شمع در اندازه‌ای کوچک است و معمولاً در نزدیکی سطح پایینی شمع تشکیل می‌شود. ستاره دنباله‌دار شکلی مشابه چکش وارونه دارد اما برخلاف چکش وارونه، در پایان یک روند صعودی تشکیل می‌شود.

این الگو نشان می‌دهد که بازار به بالاترین سطح رسیده است اما پس‌ازآن فروشندگان کنترل را در دست گرفته و قیمت را به پایین نزول داده‌اند. برخی از معامله گران ترجیح می‌دهند تا چند شمع بعدی هم برای تائید الگو تشکیل شود، سپس تغییر روند برایشان ثابت‌شده و بر اساس آن تصمیم‌گیری می‌کنند.

سه کلاغ سیاه (Three black crows)

الگوی سه کلاغ سیاه از سه شمع قرمز متوالی ساخته‌شده است که هر یک از آن‌ها در راستای بدنه شمع قبلی باز یا آغاز می‌شوند و در سطحی پایین‌تر از سطح شمع قبلی بسته می‌شوند.

این الگو معادل نزولی سه سرباز سفید است. در حالت ایده آل، این شمع‌ها نباید دارای فتیله‌های بلند به سمت بالا باشند. از اندازه شمع‌ها و طول فتیله‌ها می‌توان برای قضاوت در مورد ادامه استفاده کرد و پی به‌احتمال ادامه حرکت یا اصلاح احتمالی قیمت برد.

هارامی نزولی

هارامی نزولی یک شمع به رنگ سبز و بلند است و به دنبال آن یک شمع قرمز کوچک‌تر تشکیل می‌شود و همچنین شمع قرمز کاملاً در بدنه شمع سبز جا می‌شود.

هارامی نزولی می‌تواند طی دو یا چند روز آشکار شود و این الگویی است که نشان می‌دهد نیروی خرید در حال کند شدن است و معمولاً در پایان یک روند نزولی آشکار می‌شود.

پوشش ابر سیاه (Dark cloud cover)

الگوی پوشش ابر سیاه از یک شمع قرمز تشکیل‌شده است الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟ که در بالای یک شمع سبز قبلی خود باز می‌شود اما این شمع، در زیر نقطه میانی شمع قبلی خود بسته می‌شود.

اغلب این الگو می‌تواند با حجم زیاد همراه بشود، که نشان‌دهنده آن است که حرکت ممکن است از روند صعودی به روند نزولی تغییر جهت دهد. معامله گران برای تائید این موضوع ممکن است منتظر شمع قرمز سوم در الگو شوند.

پ – الگوهای ادامه‌دار

الگو سه‌گانه صعودی(Rising three methods)

این الگو در یک روند صعودی اتفاق می‌افتد، جایی که سه شمع قرمز متوالی با بدنه‌هایی کوچک در روند صعودی به دنبال یکدیگر در نمودار ظاهر می‌شوند. در حالتی ایده آل، شمع‌های قرمز نباید محدوده شمع قبلی خود را نقض کنند.

ادامه‌دار بودن این روند با ظاهر شدن یک شمع سبز با بدنه‌ای بلند تائید می‌شود، که نشان‌دهنده آن است که گاوها دوباره کنترل روند را در دست گرفته اند و روند صعودی ادامه دارد.

الگو سه‌گانه نزولی (Falling three methods)

این الگو نقطه عکس الگو سه‌گانه صعودی است و نشان‌دهنده آن است که ادامه حرکت به سوی روند نزولی است.

دوجی (Doji)

الگو دوجی زمانی تشکیل می‌شود که نقطه باز شدن و بسته شدن یک شمع الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟ یکسان باشد (یا بسیار نزدیک به یکدیگر باشد). قیمت می‌تواند به سمت بالا یا پایین نقطه باز شدن شمع حرکت کند اما در نهایت در نقطه باز شدن قیمت یا نزدیک آن بسته می‌شود. به‌این‌ترتیب،از یک الگو دوجی می‌توان بلاتکلیفی بین نیروهای خریدوفروش را مشاهده کرد.

در این الگو، بسته به جایی که خط(Line) باز شدن/بسته شدن شمع اتفاق می‌افتد ، می‌توان دوجی را به شکل‌های زیر تفسیر کرد:

۱- دوجی سنگ قبر(Gravestone Doji) :

شمع وارونه نزولی که از یک فتیله بلند در قسمت بالایی تشکیل‌شده و نقطه باز شدن و بسته شدن شمع نزدیک پایین شمع ظاهر می‌شود.

۲ – دوجی پا بلند (Long-legged Doji) :

شمع بلاتکلیف که دارای دو فتیله هم در قسمت پایین و هم در قسمت بالای شمع است و نقطه باز شدن و بسته شدن شمع هم نزدیک به نقطه میانی ظاهر می‌شود.

۳- دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji) :

الگویی است که بسته به شرایط هم می‌تواند صعودی باشد و هم نزولی. این الگو از یک فتیله بلند به سمت پایین ساخته‌شده است و نقطه باز شدن و بسته شدن قیمت هم در نزدیکی سطح بالای شمع نمایان می‌شود.

طبق تعریف اولیه دوجی؛ نقطه باز و بسته شدن شمع باید دقیقاً یکسان باشد اما اگر این نقطه دقیقاً یکسان نباشد اما بسیار به هم نزدیک باشند چه؟ در این حالت با کندل اسپینینگ تاپ (spinning top) مواجهیم. ازآنجایی‌که بازار رمزارزها می‌تواند بسیار بی‌ثبات باشد ، یک دوجی دقیق خیلی نادر رخ می‌دهد. به‌این‌ترتیب اغلب ازاسپینینگ تاپ به جای دوجی استفاده می‌شود.

سخن پایانی

حتی اگر قصد استفاده از الگوهای شمعی را نداشته باشید، آشنایی حداقلی با آن‌ها برای هر معامله‌گری ضروری است.

علاوه بر این استفاده بدون هیچ ابزار دیگری از آن‌ها نیز به‌هیچ‌عنوان توصیه نمی‌شود. آن‌ها می‌توانند بدون شک برای تجزیه‌وتحلیل بازارها مفید باشند، اما فراموش نکنید که بر اساس هیچ اصول علمی یا قانونی‌ای نبوده و تنها نقش بصری نیروهای خریدوفروش هستند.

پنج الگوی شمعی یا کندل استیک (Candlestick) نزولی که هر معامله گر بیت کوین (Bitcoin) باید بشناسد

بسیاری از معامله گران دوست دارند که از هر دو روند صعودی و نزولی دارایی خود استفاده کنند و نهایت بهره را ببرند. اما برای بهره بردن از روند صعودی و نزولی ، باید از سیگنال های مثبت و منفی موجود در الگوهای مختلف نمودار شمعی آگاهی داشته باشند.

شناخت و دانستن این که چطور می توان نمودارهای شمعی را تفسیر کرد، سیگنال هایی را توسط شاخص های مختلف تحلیل تکنیکال ارائه می دهد که از آن طریق می توان فهمید دارایی دیجیتال شما ممکن است چه مسیری را در ادامه طی کند.

در زیر، پنج الگوی شمعی که هر معامله گر باید آن ها را بشناسد شرح داده شده است.

الگوی انبرک بالایی یا توییزر تاپ (Tweezer Top)

مانند انبرک کف یا توییزر باتم (Tweezer Bottom) ، انبرک بالایی یا توییزر تاپ (Tweezer Top) یک الگوی ریورسال یا برگشت (reversal) روند است که نشان می دهد خریداران توانشان را از دست داده و پایان یک روند صعودی در حال نزدیک شدن است.

در این الگو ، هر دو شمع دارای (high) مشابه هستند و در رنگ های متفاوت دیده می شوند که شمع سمت چپ سبز است و ادامه روند صعودی را نشان می دهد و شمع بعدی (قرمز) است که ضعف بازار را نشان می دهد.

در بسیاری اوقات ، طول واقعی بدنه هر دو شمع یکسان است ، اما تأیید و اطمینان بیشتر هنگامی حاصل می شود که بدنه شمع سمت چپ (سبز) از شمع سمت الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟ راست بلندتر باشد.

در هنگام مشاهده این الگو ، معامله گران به طور معمول به این نگاه می کنند که آیا وقوع آن با یک بازار افزایشی مطابقت دارد یا نزدیک به یک مقاومت یا روند کلیدی است.

الگوی سه اهرم سیاه یا تری بلک کروز (Three Black Crows)

الگوی سه اهرم سیاه (Three Black Crows)، معکوس شکل سه مکعب سفید یا تری وایت سولجرز (Three White Soldiers) است. این الگو سیگنالی را نشان می دهد که یک برگشت یا ریورسال (reversal) قوی در حال شکل گیری است و توسط سه شمع بلند نزولی تایید می شود.

همان طور که توسط نمودار نشان داده شده است ، سطح باز شدن قیمت در هر شمع بالاتر از سطح بسته شدن شمع قبلی است. اما سطحی که شمع بسته می شود پایین تر از سطح بسته شدن شمع قبلی خواهد بود. برای تایید این الگو، سطوح باز شدن دو شمع آخر باید در داخل بدنه شمع قبلی باشند، اما در سطح پایین تر از شمع قبلی بسته شوند.

الگوی سه شمع درونی نزولی یا تری اینساید دون (Three Inside Down)

الگوی (Three Inside Down) را می توان درست در انتهای یک روند صعودی دید و نشان می دهد که یک برگشت یا ریورسال (reversal) روند در حال شکل گیری است. شمع اول دارای بدنه ای بلند و افزایشی(سبز) است که در بالای یک روند صعودی تشکیل می شود. شمع بعدی در وسط بدنه شمع اول قرار می گیرد.

شمع سوم باید پایین تر از بدنه شمع اول بسته شود که این تایید می کند فروشندگان کنترل قیمت دارایی را در دست گرفته اند و روند نزولی خواهد شد. برخی از تحلیلگران به جای منتظر ماندن برای شمع سوم که تاییدیه این الگو است، شمع وسطی که درون بدنه شمع اول قرار می گیرد را به عنوان نشانه ای برای احتمال برگشت روند تفسیر می کنند.

معامله گران همچنین شاخص های دیگری مانند میانگین متحرک همگرایی الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟ واگرایی (MACD) ، شاخص مقاومت نسبی (RSI) و میانگین متحرک نمایی را نیز برای تشخیص این که روند صعودی در حال اتمام است یا خیر، استفاده می کنند.

الگوی مسدود کننده پیشرفت نزولی (Bearish Advance Block)

الگوی مسدود کننده پیشرفت نزولی Bearish Advance Block غالباً در نمودارهای عملکرد قیمت کریپتوکارنسی ظاهر می شود و از جمله الگوهای شمعی است که همه معامله گران باید با آن آشنایی داشته باشند.

به طور خلاصه این الگو ضعف یک روند صعودی را نشان می دهد، زیرا قیمت همچنان افزایش می یابد، اما بدنه هر شمع کوتاه و کوتاه تر می شود که این نشان دهنده کند شدن حرکت و تردید معامله گران است.

همان طور که در دیاگرام نیز دیده می شود، به نظر می رسد خریداران سبب شده اند تا فتیله هر شمع بلندتر از قبلی باشد و سطح بسته شدن هر شمع بالاتر از شمع قبلی است. اما نکته این الگو این است که با کوتاه تر شدن بدنه هر شمع، فتیله آن بلندتر می شود. فاصله بین بسته شدن هر شمع نیز با شمع قبلی کمتر می شود.

الگوی فرار نزولی (Bearish Breakaway)

الگوی Bearish Breakaway یک سیگنال برگشت یا ریورسال کوتاه مدت است که با یک شمع بلند صعودی(سبز) آغاز می شود. یک شکاف یا گپ بین شمع اول و شمع دوم به سمت بالا مشاهده شده و شمع های سوم و چهارم روند را ادامه می دهند.

از نظر معامله گران، روند صعودی پس از شکاف یا گپ شمع دوم ادامه می یابد، اما کوتاه بودن بدنه شمع سوم و چهارم و بلندتر بودن فتیله های پایینی آن ها نشان می دهد که روند صعودی قدرت خود را از دست داده است.

شمع پنجم و آخرین شمع، شمعی بلند و نزولی است که تمام افزایش قیمت سه شمع آخر را جبران می کند و کمی پایین تر از گپ یا شکاف ایجاد شده بین شمع اول و دوم، بسته می شود.

کندل استیک چیست؟

کندل استیک (نمودار شمعی) یک نوع نمودار قیمت است که ابزاری عالی و کارآمد برای بررسی و تخمین وضعیت آینده بازار، در تحلیل تکنیکال به شمار می رود. آموزش استفاده از کندل استیک، به عنوان یک روش تحلیلی کارآمد، یکی از مهمترین مباحثی است که در دوره تحلیل تکنیکال مجتمع فنی نیاوران، به آن پرداخته می شود.

بطور کلی، در بازار سرمایه اظهار نظر و ارائه پیش بینی درباره هر سهم، نیازمند تحلیل و بررسی قیمت ها است و ارائه این تحلیل ها، تنها با استفاده از نمودارها ممکن می باشد. برای این منظور نمودارهای مختلفی وجود دارد که هر کدام روش و عملکرد خاص خود را دارد.

نمودارهای قیمتی، دارای سه روش نمایش شناخته شده و مشهور، به نام های روش میله ای، روش خطی و روش شمعی هستند. برای آشنایی با نمودار شمعی یا کندل استیک، ابتدا باید شیوه عملکرد دو روش دیگر را بدانید. در ادامه به بررسی و تشریح دو روش میله ای و خطی پرداخته و سپس به نمودار شمعی می پردازیم.

روش نمایش میله ای در نمودار قیمت

این روش نمایش، دارای چهار قسمت است که در این قسمت ها، قیمت آغازین یا Open، بیشترین قیمت سهم در یک بازه معاملاتی یا High، کمترین قیمت سهم در یک بازه معاملاتی یا Low و قیمت پایانی یا Close نمایش داده می شود.

در این نمودار، اطلاعات روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه به شکل میله های جداگانه، نشان داده می شود و هر یک از میله ها، بیانگر معاملات همان روز، هفته یا ماه مربوط به سهام است. اطلاعات هر میله، شامل اطلاعات خرید و فروش بازه معاملاتی می باشد، به نحوی که خط سمت راست میله، قیمت آغازین و خط سمت چپ، قیمت پایانی را نشان می دهد. بیشترین و کمترین قیمت ها نیز در بالا و پایین میله نمایش داده می شود. بدین ترتیب هر گاه که قیمت آغازین از قیمت پایانی کمتر باشد، نمودار صعودی و مثبت بوده و برعکس، هر گاه که قیمت آغازین بیشتر از قیمت پایانی باشد، نمودار نزولی و منفی خواهد بود.

نمودارهای میله ای اگر چه می توانند صعود و نزول قیمت ها را ار ابتدا تا انتها نشان دهند، اما در ارائه الگوهای تغییر قیمت ها ناموفق بوده اند.

روش نمایش خطی در نمودار قیمت

در روش نمایش خطی، تنها قیمت پایانی یا Close نمایش داده می الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟ شود و سایر اطلاعات در آن کاربردی ندارد. به همین سبب این روش نمایش، نمی تواند دورنمای مطلوبی از اطلاعات مورد نیاز در بازه معاملاتی ارائه کند و تنها کاربرد مهم آن، تشخیص شکست سطوح مقاومتی و حمایتی برای تحلیلگران است.

نمودار شمعی

روش نمایش شمعی، نخستین بار توسط ژاپنی ها مورد استفاده قرار گرفت و از آنجا که شکل نمودارها، شباهت بسیاری به شمع داشت، به آن کندل استیک یا نمودار شمعی گفته می شود. در نمودار شمعی یا کندل استیک، از همان اطلاعات روش میله ای استفاده می گردد، با این تفاوت که بخش دیگری به نام بدنه یا body نیز در آن وجود دارد. بدنه، به شکل یک مستطیل و در قسمتی حد فاصل میان قیمت ابتدایی و نهایی قرار دارد. در اینجا نیز کندل صعودی یا کندل نزولی، با استفاده از اختلاف قیمت آغازین و پایانی مشخص می شود.

ماهیت بصری کندل استیک، به نحوی است که به خوبی می تواند نقاط ضعف و کمبودهای نمودارهای خطی و میله ای را پر کرده و بسیار مورد توجه تحلیلگران قرار گیرد. نمودارهای شمعی دارای آرایش ها و الگوهای مختلفی هستند که در ادامه شرح خواهیم داد.

اجزای کندل استیک

کندل استیک یا نمودار شمعی، دارای اجزای مختلفی است که در ادامه به بررسی مختصر هریک خواهیم پرداخت. اما یادگیری تخصصی و کامل تجزیه و تحلیل این اجزا و بکارگیری آن ها در تحلیل های بورسی، قطعا مستلزم حضور در دوره های آموزشی تحلیل تکنیکال و دوره های جامع بورس، مانند دوره بورس مجتمع فنی نیاوران است.

رنگ بدنه نمودار شمعی

در نمودارهای شمعی، رنگ بدنه و همچنین سایه پایین و سایه بالا، اهمیت بسیاری دارد و هر کدام از این موارد، بیانگر شرایط ویژه ای است؛ برای مثال هنگامی که یک نمودار شمعی سفید و توخالی، دارای سایه کوتاهی باشد، به معنی صعودی بودن نمودار و بالاتر بودن قیمت پایانی از قیمت آغازین است و هنگامی که نمودار شمعی، تو پر و یا به رنگ مشکی باشد، به معنای نزولی بودن نمودار و کوچک بودن قیمت پایانی است.

در واقع بدنه، ابزاری برای نشان دادن منفی یا مثبت بودن نمودار است. در نتیجه کندل استیک های صعودی، دارای بدنه تو خالی و کندل استیک های نزولی، دارای بدنه تو پر هستند. سایه نیز بیانگر حداقل و حداکثر قیمت در یک بازه‌ی معاملاتی است.

اندازه بدنه نمودار شمعی

علاوه بر رنگ بدنه، اندازه بدنه نیز در کندل استیک ها دارای اهمیت است. هر چقدر که بدنه بزرگ تر باشد، نشانگر قدرت بیشتر خریداران یا فروشندگان در بازار بورس خواهد بود.

برای تشخیص این امر که این بدنه بزرگ، بیانگر قدرت بالای خریدار است یا فروشنده، باید مجددا به رنگ بدنه توجه کرد؛ رنگ سفید یا توخالی بدنه نمودار شمعی، نشان دهنده قدرت بالای خریداران می باشد و بر عکس، بدنه توپر یا تیره رنگ و بزرگ، قدرت بالای فروشندگان را نشان می دهد.

کندل سفید در محدوده حمایت و کندل تیره در محدوده مقاومت نیز به ترتیب بیانگر صعود قیمت و افت قیمت ها خواهد بود. بنابراین بالاتر بودن قیمت پایانی از قیمت آغازین و صعودی بودن نمودار، منجر به تیره شدن بدنه و قدرت فروشندگان خواهد شد. در مقابل، پایین تر بودن قیمت نهایی از قیمت ابتدایی، منجر به نزولی شدن نمودار و قدرت خریداران خواهد شد.

سایه نمودار شمعی

همانگونه که گفته شد، سایه ها بیانگر بیشترین و کمترین قیمت روز در بورس هستند. بنابراین در صورتی که قیمت ابتدایی سهم و قیمت پایانی، با بیشترین و کمترین قیمت سهم برابر باشند، سایه ای در نمودار تشکیل نخواهد شد.

در کندل استیک، توجه به این نکته که سایه در بالای نمودار قرار دارد یا در پایین، بسیار حائز اهمیت است. سایه های بلند نیز نشان دهنده انجام معاملات سهم در خارج از قیمت ابتدایی و نهایی می باشند. با این اوصاف می توان گفت که اگر سایه بالایی در نمودار شمعی بلند باشد، بیانگر قدرت خریداران است؛ زیرا منجر به افزایش قیمت سهم شده است. با این حال، همچنان می تواند بیانگر فروشندگان خیلی قوی نیز باشد؛ چرا که منجر شده که سهم در محدوده قیمت پایانی بسته شود.

در مقابل، بلند بودن سایه پایینی نیز نشانگر قدرت بالای فروشندگان است؛ زیرا منجر به کاهش قیمت سهم می گردد و همچنان می تواند نشان دهنده خریداران خیلی قوی نیز باشد؛ زیرا قیمت در محدوده ابتدای بسته شده است.

9 الگوی کندل استیک

نمودارهای شمعی دارای دو الگوی کلی ادامه دهنده یا بازگشتی هستند که هر کدام از این دو نیز انواع مختلف دارند. الگوهای ادامه دهنده بیانگر ادامه مسیر بازار سرمایه هستند و تا زمانی که قیمت نهایی بالاتر یا پایین تر بماند، روندها صعودی یا نزولی باقی خواهد ماند.

اما الگوهای بازگشتی، نشان دهنده تغییر در روند بازار سرمایه اند. الگوهای بازگشتی کندل استیک نیز دو نوع خرسی و گاوی دارند که نوع نخست، بیانگر بازگشت روند نزولی و نوع دوم، بیانگر بازگشت روند صعودی است. نمودارهای شمعی با توجه به شیوه آرایش و اندازه اجزای مختلف، دارای نام ها و عملکردهای متفاوتی هستند که در ادامه شرح خواهیم داد:

1- الگوی کندل استیک مارابوزو

کندل مارابوزو یک الگوی دو شمعی است با بدنه ای بسیار بلند و بدون سایه که به شکل قاطعانه ای، قدرت عاملان صحنه سرمایه گذاری را نشان می دهد. هنگامی که هر دو نمودار شمعی کندل مارابوزو سفید و تو خالی باشند، به آن مارابوزو گاوی گفته می شود و بیانگر قدرت خریداران است. نمودارهای تیره و تو پر نیز بیانگر قدرت فروشندگان بوده و مارابوزو خرسی نام دارد.

2- الگوی کندل استیک دوجی

کندل دوجی دارای سایه های بسیار بلند و بدنه بسیار کوتاه است که نمایشگری برای حالت تعادل و موازنه میان خریداران و فروشندگان در بازار سرمایه می باشد. به عبارت دیگر، این کندل، حالاتی از بی تصمیمی و تردید را در بازار سهم ها نشان می دهد و معمولا در پایان روندها به وقوع می پیوندد.

کندل دوجی صلیب: نمودار دوجی با پایه بلند، نشانگر قدرت خریدار و فروشنده است و شکلی شبیه به یک صلیب دارد.

کندل دوجی سنجاقک: نمودار دوجی سنجاقک، فشار خرید در برابر عرضه سنگین را نشان می دهد و شکلی شبیه به حرف T دارد.

کندل دوجی سنگ قبر: دوجی سنگ قبر، با اشاره به فشار فروش سنگین در برابر تلاش خریداران، شکلی دقیقا بر عکس دوجی سنجاقک را نشان می دهد و به حالت T برعکس می باشد.

کندل دوجی چهار قیمت: دوجی چهار قیمت نیز با شکل یک خط افقی صاف، بیانگر صف خرید یا فروش است و در بازارهای دارای دامنه نوسانات بسیار، به وقوع می پیوندد.

3- الگوی کندل استیک فرفره

نمودار شمعی فرفره نیر مانند نمودار دوجی حکایت از بی تصمیمی در بازار سرمایه دارد، اما بر خلاف نمودار دوجی، دارای بدنه بلندتری است. نمودار فرفره ای، شکلی شبیه به صلیب، با خط افقی پهن تر دارد و رنگ قرمز یا سبز آن، بیانگر منفی یا مثبت بودن نمودار است.

4- الگوی کندل استیک هارامی

این کندل که از دو نمودار با رنگ های متضاد تشکیل می‌شود، در زبان ژاپنی به معنای باردار است. به همین سبب شمع اول را کندل مادر و شمع دوم را کندل بچه می ‌نامند. از آنجا که مادر آنچه را که باردار باشد به دنیا خواهد آورد، در این الگو نیز شمع دوم (مادر) نشانگر روند پیش رو می باشد.

هارامی اگر چه یک الگوی برگشتی ۱۰۰ درصد نیست و بیشتر به معنای پایان روند حاکم است، اما نتیجه نهایی آن مشخص نبوده و بستگی به بازار سهام دارد. وجود نمودار هارامی در بازار، بیانگر آشفتگی است. در نمودار هارامی، عموما بدنه شمع دوم از بدنه شمع اول کوچک ‌تر می باشد و به نوعی در دل شمع اول قرار می گیرد. در هارامی صعودی، شمع ها دارای رنگ متضاد اند، به نحوی که یکی تیره و دیگری روشن است.

5- الگوی کندل استیک هیکن آشی

این کندل در لغت به معنای کندل میانگین است و عموما برای پیش بینی روند، مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین یک استراتژی میان مدت محسوب می شود. از آنجا که هیکن آشی قیمت میانگین را نشان می دهد، این قیمت عموما با قیمت مبادله در بازار متفاوت است.

در این نمودار، کندل های سبز و بدون سایه پایین، نشان از روند صعودی دارند و در مقابل، کندل های قرمز بدون سایه بالایی، روند نزولی را نشان می دهند.

6- الگوی کندل استیک پوشا مثبت و منفی

الگوی پوشا یکی از الگوهای بازگشتی است که دو حالت مثبت و منفی دارد. الگوی پوشا مثبت در پایان روند نزولی واقع می شود و نشان دهنده تغییر روند به سمت صعودی است. در مقابل، الگوی پوشا منفی در انتهای روند صعودی قرار می گیرد و نشان از تغییر روند به سمت روند نزولی دارد. الگوهای پوشا معمولا به عنوان مکمل در کنار سایر الگوها برای تحلیل مورد استفاده قرار می گیرند.

7- الگوی کندل استیک مرد دارآویز

نام گذاری الگوی مرد دارآویز به دلیل شکل ظاهری آن که شبیه به فردی به دار آویخته شده است، انجام شده و یک بدنه مربعی کوچک و سایه بلند پایینی دارد. این الگو نشان دهنده اخطار اتمام روند در روندهای صعودی است. رنگ تیره یا قرمز این الگو، نشان از پایین بودن قیمت پایانی نسبت به قیمت ابتدایی دارد.

8- الگوی کندل استیک چکش

الگوی چکش یکی از الگوهای تک شمعی است که در طی یک روند نزولی ایجاد می شود و یک محدوده حمایتی برای برگشت روند و پایان روند نزولی به وجود می آورد. ساختار این الگو نیز مانند الگوی مرد دارآویز، یک بدنه کوچک در بالا دارد.

9- الگوی کندل استیک ستاره ثاقب

ستاره ثاقب یکی از الگوهای نزولی و از دسته الگوهای دوجی می باشد؛ در حالی که سایه بالایی بسیار بلندی در مقایسه با بدنه دارد. این الگو عموما برگشت را نشان می دهد و حاکی از آغاز ریزش قیمت است.

استراتژی کندل استیک

برای به کارگیری استراتژی کندل استیک در معاملات بورسی، باید بدانید که هر کدام از الگوهای ذکر شده را چگونه در معاملات مورد استفاده قرار دهید. در اینجا به نحوه معامله با هر یک از الگوهای ذکر شده اشاره خواهیم کرد.

الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟

نمودار شمعی (کندل استیک) چیست ؟

نمودار شمعی یا همان کندل استیک (Candlestick) یکی از انواع نمودار های قیمت است که مواردی مانند قیمت لحظه ای ، بالاترین و پایین ترین حد قیمت ، محل باز و بسته شدن قیمت یک سهام یا ارز دیجیتال را در یک دوره خاص نمایش می دهد . صدها سال قبل از این که این نوع نمودار در سطح دنیا محبوب شود ، بازرگانان ژاپنی برای رسم روند قیمتی بازار برنج های خود از آن استفاده می کردند . قسمت اصلی این نمودار کندل ها (شمع ها) هستند که به کاربر محل باز و بسته شدن قیمت و بیشترین و کمترین حد قیمت را با رنگ های سبز و قرمز نمایش می دهد .

به این جهت که بیشتر کاربران حوزه بازارهای سرمایه این نوع نمودار را با نام کندل استیک می شناسند ، ما هم از این اسم استفاده خواهیم کرد .

آشنایی با کندل استیک (نمودار شمعی)

سایه های هر کندل بیانگر بیشترین و کمترین میزان قیمت در مقایسه با زمان باز و بسته شدن کندل می باشند . شکل کلی یک کندل در این نوع نمودار به چها عامل بستگی دارد ، بیشترین و کمترین حد قیمت و حد آغاز و پایان قیمت در بازه‌ی یک کندل .

در واقع کندل ها منعکس کننده احساسات سرمایه گذاران و به تبع تاثیرات آن ها بر روی قیمت ها هستند . مجموعه ای از این کندل ها منجر به شکل گیری الگو هایی می شوند که توسط تحلیلگران تکنیکال برای تعیین زمان ورود به بازار و خروج از آن استفاده می شوند . کندل استیک یک تکنیک مناسب برای تجارت هر گونه دارایی مانند سهام ، ارزهای دیجیتال و غیره است .

کندل های بلند سبز رنگ نشان دهنده‌ی وجود فشار قوی از سمت خریداران و صعودی بودن بازار است . با این حال برای تصمیم گیری در مورد صعودی و یا نزولی بودن بازار باید از الگوها و ابزار های تحلیل تکنیکال استفاده کرد . به طور مثال ایجاد یک کندل سبز بلند در محل یک مقاومت قوی می تواند بیانگر موضوعات بیشتری باشد تا وقتی که این کندل در یک محل عادی ایجاد میشود . همینطور می توان گفت زمانی که کندل های قرمز رنگ بلندی در نمودار شکل می گیرند نشان دهنده ی فشار فروشندگان بر بازار و نزولی بودن روند است .

یکی از رایج ترین الگوهای صعودی کندل استیک ، الگوی چکش (Hammer) می باشد . این الگو زمانی شکل می گیرد که قیمت پس از باز شدن به میزان قابل توجهی کاهش یافته و پس از آن برای نزدیک شدن به محل قبلی خود تلاش کند . معکوس این الگو که بیانگر آغاز یک روند نزولی است تحت عنوان مرد به دار آویخته (Hanging Man) شناخته می شود .

الگوهای بسیار زیادی برای نمودار های کندل استیک وجود دارد که کاربران می توانند با یادگیری آن ها و استفاده از اندیکاتورها و سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال اقدام به بررسی و پیش بینی روند بازار کنند ، در مقاله هایی جداگانه هر کدام از این الگوها را توضیح خواهیم داد .

معرفی ۱۶ الگوی شمعی برای تریدر‌ها

الگوی شمعی یا کندل استیک (candlestick) برای پیش‌بینی روند حرکت قیمت استفاده می‌شود. در این مقاله ۱۶ مورد از رایج ترین نمودار‌های شمعی و نحوه استفاده از آنها را بررسی می‌کنیم.

نمودار شمعی چیست؟

نمودار شمعی یک روش برای نشان دادن روند حرکت قیمت دارایی‌ها است. نمودار‌های شمعی یکی از محبوب ترین ابزار‌های تحلیل تکنیکال هستند که تریدر‌ها را قادر می‌سازد تا اطلاعات مربوط به قیمت را به سرعت و فقط از طریق چند نوار قیمت تفسیر کنند.

در این مقاله نمودار‌های روزانه را بررسی می‌کنیم که در آن هر شمع بیانگر جزئیات معاملات یک است. این نمودار سه ویژگی اصلی دارد:

• بدنه: بازه زمانی بین باز و بسته شدن نمودار است.
• سایه (shadow): قسمتی از کندل که بیرون از محدوده قیمت‌های باز و بسته شدن قرار دارد.
• رنگ: جهت حرکت بازار را نشان می‌دهد؛ بدنه سبز (یا سفید) نشان دهنده افزایش قیمت است، در حالی که بدنه قرمز (یا سیاه) کاهش قیمت الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟ را نشان می‌دهد.

با گذشت زمان، نمودار‌های شمعی، الگوهایی ایجاد می‌کنند که تریدر می‌تواند با استفاده از آنها سطح حمایت و مقاومت را تشخیص دهد. الگوهای شمعی بسیار زیادی وجود دارند که نشان دهنده یک فرصت در بازار است. برخی از آنها فشار خرید و فروش را تشخیص می‌دهند و بعضی از نمودار‌ها، الگوهای ادامه یا بلاتکلیفی بازار را شناسایی می‌کنند.

شش الگوی نمودار شمعی صعودی

الگوهای صعودی ممکن است پس از روند نزولی بازار شکل بگیرند و نشانگر چرخش حرکت قیمت‌ها باشند. آنها اندیکاتوری برای تریدر‌ها هستند که با استفاده از آن می‌توانند کسب سود در بلند مدت را تشخیص دهند.

الگوی Hammer

نمودار شمعی چکش (Hammer) از یک بدنه کوتاه با یک سایه در بالا و پایین تشکیل شده است و در پایین روند نزولی دیده می‌شود.

نمودار شمعی چکش نشان می‌دهد که اگرچه فشارهای فروش در طول روز وجود داشته است، اما در نهایت فشار خرید بر آن غلبه می‌کند. رنگ بدنه می‌تواند متفاوت باشد. چکش سبز نشانگر وجود بازار گاوها (Bull Market) است.

الگوی Inverse hammer

یک الگوی صعودی دیگر چکش معکوس (Inverse hammer) است. تنها تفاوت آن با چکش این است که سایه بالا، بلند و سایه پایین کوتاه است.

طبق این الگو فشار خرید و فروش به قدری نبوده تا باعث کاهش قیمت شود. چکش معکوس نشان می‌دهد که خریداران به زودی کنترل بازار را در دست خواهند گرفت.

الگوی Bullish engulfing

الگوی پوشای صعودی (Bullish engulfing) از دو شمع تشکیل شده است. شمع اول یک بدنه قرمز کوتاه است و از سوی شمع سبز احاطه می‌شود.

الگوی Piercing line

الگوی الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟ نفوذگر (Piercing line) الگوی دو چوب است که شامل یک شمع قرمز بلند و به دنبال آن یک شمع سبز بلند است.

این الگو نشان دهنده فشار شدید خرید است؛ زیرا قیمت به بالاترین حد از متوسط قیمت روز گذشته می‌رسد.

الگوی Morning star

الگوی ستاره صبحگاهی (Morning star) نشانه امید در روند نزولی بازار است.

این یک الگوی سه چوب از یک شمع با بدنه کوتاه بین یک قرمز بلند و یک سبز بلند تشکیل شده است. “ستاره” با بدنه های بلندتر هیچ تطابقی نخواهد داشت؛ زیرا بین بازار در باز و بسته شدن فاصله وجود دارد.

این الگو نشان می‌دهد اجرای بازار گاو نر در آستانه است.

الگوی Three white soldiers

الگوی Three white soldiers (سه سرباز سفید) طی سه روز اتفاق می‌افتد که شامل شمع‌های سبز (یا سفید) بلند متوالی با سایه‌های کوچک است.

این الگوی نمودار شمعی یک سیگنال صعودی بسیار قوی است که پس از روند نزولی اتفاق می‌افتد و یک فشار ثابت برای خرید را نشان می‌دهد.

شش الگوی نمودار شمعی نزولی

الگوهای نمودار شمعی نزولی معمولاً پس از روند صعودی شکل می‌گیرند و سطح مقاومت را نشان می‌دهند. بدبینی شدید نسبت به قیمت بازار اغلب باعث می‌شود تا تریدر‌ها موقعیت‌های طولانی خود را ببندند و موقعیت کوتاهی را برای استفاده از افت قیمت باز کنند.

الگوی Hanging man

الگوی نمودار شمعی Hanging man (مرد آویزان) معادل نزولی یک الگوی چکشی است. به همان شکل است اما در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد.

این الگو نشان می‌دهد که در طی روز فروش خوبی در بازار وجود داشته است و خریداران قادر به افزایش مجدد قیمت هستند. فروش بزرگ اغلب به عنوان نشانه ای از کنترل بازار گاوها در بازار تلقی می‌شود.

الگوی Shooting star

الگوی ستاره دنباله دار (Shooting star) همانند چکش معکوس است، اما در یک روند صعودی شکل می‌گیرد و دارای یک بدنه کوچک پایین و یک سایه بالایی بلند است.

الگوی Bearish engulfing

الگوی پوشای نزولی (Bearish engulfing) در پایان روند صعودی الگوهای شمعی (Candlestick) چیست؟ اتفاق می‌افتد. شمع اول بدنه‌ای کوچک و سبز رنگ دارد که توسط شمع بلند قرمز بعدی احاطه شده است.

این الگو نشانگر اوج یا کند شدن حرکت قیمت است و نشانه‌ای از روند نزولی قریب الوقوع در بازار است. .

الگوی Evening star

ستاره عصرگاهی (Evening star) یک الگوی سه شمعی است که معادل ستاره صبحگاهی است. این الگو از یک نمودار شمع کوتاه که بین یک نمودار شمع سبز بلند و یک شمع قرمز بزرگ قرار دارد.

این نمودار شمعی نشان دهنده برگشت روند صعودی است.

الگوی Three black crows

الگوی سه کلاغ سیاه (Three black crows) شامل سه شمع قرمز بلند متوالی با سایه‌های کوتاه است و گاهی سایه‌ای وجود ندارد. هر کندل با قیمت مشابه روز قبل افتتاح می‌شود، اما فشارهای فروش با هر بار بسته شدن، قیمت را پایین می‌آورند.

تریدر‌ها، این الگو را به عنوان آغاز روند نزولی تعبیر می‌کنند؛ زیرا فروشندگان در طی سه روز متوالی از خریداران پیشی گرفته‌اند.

الگوی Dark cloud cover

الگوی شمعی پوشش ابر سیاه (Dark cloud cover) نشان دهنده یک وارونگی نزولی است.

ابر سیاه نسبت به روز گذشته خوش بین است. این شمعدان شامل دو شمع است: شمعی قرمز که بالای بدنه سبز قبلی باز می‌شود و در زیر نقطه میانی آن بسته می‌شود.

این الگو نشان می‌دهد که بازار در دست خرس‌ها (Bear Market) است که در طی آن قیمت کاهش می‌یابد. اگر سایه‌های شمع کوتاه باشد، نشان می‌دهد که روند نزولی تعیین کننده روند بازار و قیمت بوده است.

نمودار‌های شمعی ادامه دهنده (continuation candlestick)

اگر الگوی نمودار شمعی تغییری در جهت بازار نشان ندهد، به عنوان الگوی شمعی ادامه دهنده شناخته می‌شود. این الگو‌ها می‌تواند به تریدر‌ها کمک کند تا زمانی که بلاتکلیفی در بازار وجود دارد یا حرکت خنثی است، یک دوره ساکن در بازار را شناسایی کنند.

الگوی Doji

هنگامی که باز و بسته شدن یک بازار تقریباً در یک نقطه از قیمت باشد، کندل شبیه یک علامت ضربدر یا به‌علاوه است در این صورت به آن نمودار شمعی دوجی (Doji) می‌گویند.

الگوی Doji یک کشمکش بین خریداران و فروشندگان است که منجر به سود خالص هیچ یک از طرفین نمی‌شود. این الگو به تنهایی یک سیگنال خنثی است، اما می‌توان آن را در الگوهای معکوس مانند ستاره صبحگاهی و ستاره عصرگاهی نزولی مشاهده کرد.

الگوی Spinning top

الگوی اسپینینگ تاپ (Spinning top) دارای بدنه کوتاهی است که بین سایه‌هایی با طول برابر قرار دارد. این الگو نشان دهنده بلاتکلیفی در بازار است و در نتیجه تغییر معنی داری در قیمت ایجاد نمی‌کند، گاوها قیمت را بالاتر می‌برند، در حالی که خرس ها دوباره آن را پایین می‌آورند.

اسپینینگ تاپ اغلب به عنوان یک دوره ثابت یا استراحت، به دنبال یک روند صعودی یا نزولی تفسیر می‌شود.

این الگو به خودی خود یک سیگنال نسبتاً خوش خیم است، اما می‌توان آنها را به عنوان نشانه‌ای از اتفاقات بعدی تفسیر کرد؛ زیرا این الگو بیانگر این است که بازار از شرایط فعلی خارج می‌شود.

Falling three methods

از الگوی سه گانه نزولی (Falling three methods) برای پیش بینی ادامه روند فعلی، چه نزولی و چه صعودی، استفاده می‌شود.

الگوی سه گانه نزولی از یک بدنه قرمز بلند تشکیل شده است که به دنبال آن سه بدنه کوچک سبز و یک بدنه قرمز دیگر وجود دارد. شمع‌های سبز همه در محدوده بدنه‌های نزولی وجود دارد. این الگو به تریدر‌ها نشان می‌دهد که گاوها قدرت کافی برای معکوس کردن روند را ندارند.

Rising three methods

عکس الگوی سه گانه نزولی نمودار شمعی “الگو سه گانه صعودی” است.

این الگو شامل سه بدنه قرمز کوتاه که توسط دو بدنه سبز بلند احاطه شده است. این الگو به تریدر‌ها نشان می‌دهد که با وجود برخی فشارهای فروش، خریداران کنترل بازار را حفظ می‌کنند.

سعی کردیم چند مورد از الگوی نمودار شمعی که در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود بیان کنیم. مهم است، قبل از شروع معامله، با اصول الگوهای نمودار شمعی و نحوه استفاده از آنها آشنا شوید.