اقتصاد رفتاری چیست ؟

مقدمه‌ای بر اقتصاد رفتاری: مفهوم،‌ روش‌شناسی و شیوه‌های استخراج ترجیحات

یکی از مهم‌ترین مباحث در نظریه‌پردازی علم اقتصاد، انسان اقتصادی و ویژگی‌‌های رفتاری اوست. اقتصاد به‌ مثابة علمی انسانی، برای مدل‌‌سازی، پیش‌بینی، سیاست‌گذاری و تمام کارکرد‌های خود نیازمند شناختی مناسب از انسان، بسان محور تصمیم‌گیری‌های اقتصادی است. جریان اصلی اقتصاد و به‌ویژه اقتصاد نئوکلاسیکی، بعد از جان ‌‌استوارت ‌‌میل با قبول برخی اصول، مانند حداکثرسازی نفع شخصی و رفتار عقلایی، بررسی‌‌های انسان‌شناسانه را نادیده گر‌فته است. عده‌‌ای از اقتصاددانان این فروض انعطاف‌ناپذیر را علت برخی ناکامی‌‌های اقتصاد در زمینه‌‌های عملی دانسته‌اند. اقتصاد رفتاری اقتصاد رفتاری چیست ؟ بر آن است تا این خلأ را با روش‌‌های گوناگون پوشش دهد. امروزه اقتصاد رفتاری با کمک دانش و روش‌های پژوهش در علم روان‌شناسی پیشرفت‌‌ کرده است. بازی‌‌های رفتاری یکی از روش‌‌های پژوهش در اقتصاد رفتاری است. در این تحقیق تلاش می‌‌شود تا افزون ‌بر بررسی روش‌شناسی اقتصاد رفتاری، مهم‌ترین و پرکاربردترین بازی‌‌های رفتاری معرفی شوند. معمای زندانی، کالای عمومی، اولتیماتوم، دیکتاتور، اعتماد، مبادله ـ هدیه، و بازی تنبیه شخص ثالث در این پژوهش بررسی می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

• کلید‌واژه‌ها: اقتصاد رفتاری
• بازی‌‌های رفتاری
• روان‌شناسی اقتصادی
• انسان اقتصادی

عنوان مقاله [English]

An Introduction to Behavioral Economics;Concept, Methodology and the Ways for Extracting the Preferences

نویسندگان [English]

• habib ansari samani 1
• alireza pourfaraj 2
• masoud zareh 3
• abass amini 4

Homo economicus and economical characteristics of human behavior is one of the most important topics in economic theory. For modeling, forecasting, policy making and all its functions, economics, as a human science, requires a proper understanding of man as the axis of economic decision-makings. At least after a point in history of economics with the acceptance of principles such as maximizing self-interest and rational behavior, mainstream economics, especially neoclassical economics has ignored the anthropological studies. Some economists believe that these inflexible assumptions are the causes of practical economic failures. Behavioral economics aims to solve this problem through various methods. Today, behavioral economics has made great progress with the help of knowledge and research methods of Psychology. Behavioral games are one of the research methods of behavioral economics. This paper attempts to study the methodology of behavioral economics through the introduction of the most important and widely used behavioral games. The seven games discussed are prisoners’ dilemma (PD), public goods, ultimatum, dictator, trust, gift exchange, and third party punishment.

مروری بر سرگذشت سه نشان تجاری موفق در ایران

به گزارش خبرنگار گروه علمی و فناوری خبرگزاری برنا، دهمین رویداد تجربه نگاری نشان‌ها و افراد موفق در حوزۀ کارآفرینی (چامه) پنجشنبۀ گذشته از ساعت 11 صبح در پردیس موسیقی و تئاتر مجموعۀ باغ کتاب تهران برگزار شد.

قدرت آینده‌نگری یکی از ویژگی‌های افرادی است که موفق به طی مسیر موفقیت در طول زندگی خود شدند، انسان‌ها همواره در طول تاریخ نسبت به آیندۀ خود کنجکاو و نگران بودند، آن‌ها از ابتدای تاریخ هبوت خود بر روی کرۀ زمین سعی داشتند تا آینده را پیش‌‌بینی کرده و اقتصاد رفتاری چیست ؟ اقتصاد رفتاری چیست ؟ برای مخاطرات آن آماده باشند..

هرچند آینده صورت نامفهوم برای انسان‌ها دارد امّا آینده‌نگری و امید به آینده در کنار بعضی از صفات دیگر از جمله تدبیر، موجب اتخاذ تصمیمات صحیح برای طی مسیر زندگی و در نتیجه موفقیت بشر در زندگی دنیایی وی می‌شود. امروزه با توجه به رشد سریع تکنولوژی، آینده‌پژوهشی و داشتن استراتژی برای مسیر پیش‌رو اهمیت دوچندانی پیدا کرده است، دهمین رویداد چامه نیز برای کمک به تحقق همین هدف با حضور سه تن از کارآفرینان موفق صنایع خلاق کشور، برگزار شد، نادر رفتاری (مدیر مجموعۀ رستوران‌های رفتاری)، سهیلا کلاهی (مدیر شرکت تولید پوشاک ایلیا کوثر پارس و شهرام شکوری (مدیر هلدینگ اقتصادی فناوری طرفه نگار) مهمانان این رویداد بودند که هریک به بیان تجربیات خود و پاسخگویی به سوالات مخاطبان برنامه پرداختند.

نادر رفتاری در این برنامه از مسیر موفقیت مجموعه رستوران‌های رفتاری صحبت کرد، وی که تحصیل کردۀ انگلستان است، در سال 1364 به ایران مراجعت می‌کند و مدیریت مجموعه رستوران‌های رفتاری را بر عهده می‌گیرد،رفتاری زیرپاگذاشتن غرور، تلاش، پشتکار، محترم شمردن پرسنل و مشتریان رمز موفقیت مجموعۀ خود می‌داند.

به زعم وی اینکه یک رستوران موفق می‌شود ارتباط معناداری با احساس پرسنلش نسبت به مجموعه دارد، رفتاری معتقد است که اگر پرسنل با عشق و علاقه برای مجموعه کار کنند، کیفیت رستوران به طور ناخودآگاه افزایش پیدا می‌کند، وی مدعی است که طی سال‌های گذشته اهمیت ویژه‌ای که برای سرمایه انسانی مجموعه قائل بوده، یکی از عوامل موفقیتش است، این کارآفرین رفع دغدغۀ مسکن (صاحبخانه) کردن بسیاری از پرسنلش را عاملی مؤثر در همراهی و همدلی آن‌ها با محیط کاری خود می‌داند.

رفتاری در ادامه گفت: طی سالیان اخیر تلاش کرده است تا بر روی ایده‌های جذاب استارتاپ‌ها و تیم‌های جوان سرمایه‌گذاری کند، گاهی این سرمایه‌گذاری صرفاً استفاده از اعتبار مجموعۀ رفتاری بوده است، برخی مواقع نیز سرمایه‌ ریالی در اختیار آن‌ها قرار داده تا کسب و کار خود را رونق دهند.

این کارآفرین معتقد است که توجه به جزئیات بسیار اهمیت دارد تا جایی که لباس فرم پرسنل هم باید برای مدیر کسب و کار مسئله باشد تا حین کار به نیروی انسانی جهت فعالیت بهتر کمک کند، رفتاری نشان تجاری خود را متعلق به همۀ اقشار مردم می‌داند، او قائل به این نیست که نشان تجاری کسب و کارش به قشر خاص محدود شود و علاقه دارد تا همۀ مردم از خدمات رستورانش استفاده کنند.

وی در خاتمه گفت: برنامه‌های بلند مدت هیجان انگیزی جهت همگام شدن نشان تجاری رفتاری با فناوری روز دارد از جمله اینکه فناوری واقعیت افزوده را برای نخستین بار به صنعت غذای ایران وارد کند که برای این کار طی روزهای گذشته رونمایی اولیه را نیز با حضور مدیران وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری انجام داده است یا اینکه خدمات غذایی خود را به صورت توکنایز شده (استفاده از فناوری بلاکچین) در اختیار مردم قرار دهد.

سهیلا کلاهی مدیر کارخانۀ تولید پوشاک ایلیا کوثر پارس دیگر مهمان این برنامه بود که طی اظهاراتی عنوان داشت: نخستین بار کار با پارچه و لباس دوختن را سال‌ها قبل و در سن 9سالگی انجام دادم، پدرم تاجر پارچه بودند و روزهای اول از اضافه‌های طاقه‌های پارچۀ ایشان برای کار خود استفاده می‌کردم.

وی افزود: پدر و مادرم از عوامل اصلی موفقیت بنده بودند، ضمن اینکه در وعده الهی خلافی وجود ندارد، کسی که صادقانه قدم در مسیر کارآفرینی گام بردارد بدون شک به موفقیت بزرگ دست خواهد یافت.
به زعم وی باید به گونه ای زندگی کرد که مردم امکان اعتماد به ما را داشته باشند تا بتوان از همراهی آن‌ها برای پیشبرد ایده‌های تحولی استفاده کرد، وی اعتقاد دارد که مهمترین سرمایۀ هر کارآفرینی، سرمایه اجتماعی وی است و سرمایه ریالی فقط به عنوان عامل تسریع کننده در کار عمل خواهد کرد.

سهیلا کلاهی، مدیر شرکت ایلیا کوثر پارس که فعالیت آموزشی اقتصاد رفتاری چیست ؟ نیز در کارخانۀ خود دارد تصریح کرد: افرادی که در این شهرک آموزش‌های مهارتی را فرا می‌گیرند در طول دوره آموزش از امکانات رفاهی رایگان بهره‌مند می‌شوند، ایلیا کوثر این دوره‌ها را برای مردان و زنان برگزار می‌کند، این افراد بعد از بازگشت به زادگاه خود از امکانات مناسب برای آموزش دیگران بهره خواهند برد، بر اساس گفته‌های این کارآفرین، دوره‌های آموزشی در مجموعۀ ایلیا کوثر پارس مطابق با ۱۰ استاندارد مهم بین‌المللی برگزار می‌شود که همین کیفیت کار را دوچندان می‌کند.

کلاهی نوآوری و پشتکار را عامل موفقیت مجموعۀ خود در سالیان گذشته می‌داند، وی همین مسئله را دلیل عدم افت محسوس کارگاهش در دورۀ شیوع پاندمی کرونا معرفی می‌کند، مدیرعامل ایلیا پارس کوثر می‌افزاید بعد از کرونا نوآوری خاصی در تولید ماسک انجام داده است که ماحصل آن فروش چند میلیون ماسک بوده، کلاهی توجه به مؤلفه‌های دیگری مانند جنس اقتصاد رفتاری چیست ؟ پارچه، زمینۀ استفاده از لباس و . را نیز از جمله مواردی بر می‌شمارد که در موفقیت یک مجموع دخیل است.

شهرام شکوری مدیر هلدینگ حسابداری دیجیتال طرفه نگار (مالک نام تجاری «هلو») آخرین کارآفرینی بود که روی صحنۀ این رویداد حضور پیدا کرد، وی در ابتدای اظهاراتش عنوان کرد: روزی که شروع کردیم، سه نفر بودیم، خاطرم هست که شرایط سختی را گذراندیم اما برای موفقیت ناامید نشدیم، روزهایی را گذراندیم که تیم ما فقط سه محصول در طول سال می‌افروخت اما این باعث نشد که هدف خود را کنار بگذاریم، در مقطعی برای اقتصاد رفتاری چیست ؟ کار خود هدف گذاری که کردیم که حداقل به طور ماهانه دو محصول بفروشیم که این هدف محقق شد، بعد از آن نقطۀ 60 فروش در ماه را نشانه گذاری کردیم که خوشبختانه به آن نیز دست پیدا کردیم و کار تا جایی پیش رفت که توانستیم ماهانه 1000 محصول بفروشیم، پشتکار تیم و همدلی اعضای آن سبب شد تا امروز بتوانیم ادعا کنیم از برترین نام‌های تجاری عرصۀ کاری خود حتی در رسته‌های تخصصی هستیم.

وی علاقۀ خودبه کارآفرینی را عاملی موفق در موفقیتش می‌داند، این علاقه تا جایی بوده است که حتی بعد از پذیرش برای استخدام رسمی در یک بانک، حاضر نمی‌شود تا پیش از یک روز در موقعیتی اداری فعالیت کند، البته وی کارآفرینی و خلاقیت را لزوماً تأسیس یک شرکت و ارائه محصول نمی‌داند به زعم شکوری، کارمندی که در جایگاه اداری خود نوآوری جدیدی ارائه می‌دهد که موجب ارتقاء جایگاه سازمان متبوعش می‌شود را نیز از جمله مصادیق کارآفرینی بر می‌شمارد که توانسته «کارآفرین سازمانی» باشد.

شکوری همگام شدن با فناوری و استفاده از نوآوری‌های جدید را لازمۀ بقاء در محیط کسب و کارهای جدید می‌داند، وی معتقد است که اگر کسب و کاری برای رشد خود نوآوری نداشته باشد و تکنولوژی‌های جدید را به کار نگیرد، بالاخره در نقطه‌ای متوقف و مضمهل خواهد شد بنابراین باید ایده‌های نو برای رشد کسب و کار خود داشت، وی در خاتمه گفت: هلدینگ طرفه‌نگار از مجموعه‌های خلاق که ایده‌های جذابی داشته باشند، همواره حمایت اقتصاد رفتاری چیست ؟ کرده و در آینده نیز به این کار ادامه خواهد داد.

با پیگیری دادستان اهواز ۲ مراقب توان‌بخشی احسان اخراج شدند

انتشار ویدئویی از رفتار نامناسب مراقبان با مدد‌جویان مرکز توان‌بخشی احسان در اهواز باعث جریحه دار شدن احساسات عمومی کاربران در فضای مجازی و واکنش آن‌ها به موضوع شد. این واکنش‌ها باعث اخراج ۲مراقب و تعلیق رئیس فنی مرکز شد.

دو مراقب مرکز توان‌بخشی احسان اهواز پس از انتشار یک ویدئو دلخراش از نحوه رسیدگی به معلولان آن مرکز اخراج شدند و رئیس فنی آن مرکز به حالت تعلیق درآمد. این ویدئو پس از آنکه ابتدا در کمپین معلولان منتشر شد به سرعت در فضای مجازی باز‌نشر و توسط اصحاب رسانه‌ پیگیری شد. روز گذشته دادستان اهواز در گفتگو با «فراز» خبر از حضور و بازدید از مرکز توان‌بخشی احسان و صدور حکم قضایی و بررسی ابعاد این ماجرا را داد.

در ویدئو منتشر شده صحنه هایی از رفتار نامناسب و خشونت بار با مدد‌جویان نشان داده شد که دو نفر از پرسنل مرکز توان‌بخشی مورد بحث دست و پای یکی از مددجوایان را گرفته بودند و او را مقابل یک مدد‌جوی عریان به زمین کوبیدند. در تصویر اقتصاد رفتاری چیست ؟ بعدی یکی از مدد‌جویان دیده شد که در حال تشنج روی تخت دراز کشیده بود در‌ حالی‌که هیچ‌کدام از مراقبان آن مرکز به او توجه و رسیدگی نمی‌کردند. این امر باعث جریحه‌دار شدن احساسات عمومی در فضای مجازی شد‌، به‌ طوری که دادستان اهواز سریع به این اقتصاد رفتاری چیست ؟ موضوع واکنش نشان داد و با حضور در این مرکز دستورات قضایی و تحقیق در خصوص نحوه رسیدگی به مدد‌جویان مرکز مورد نظر را صادر کرد. پس از آن روابط عمومی سازمان بهزیستی کشور خبر از بررسی موضوع را در اسرع وقت داد. ساعاتی بعد روابط عمومی اداره‌کل بهزیستی استان خوزستان ضمن اخراج دو مراقب مرکز خبر از تعلیق رئیس فنی مرکز توان‌بخشی خبر‌ساز را داد.

در این ویدیو صحنه‌هایی از بدرفتاری و خشونت و کوبیدن فرد روی زمین از سوی پرسنل مرکز نشان داده شده بود و در همان صحنه معلول دیگری بدون لباس روی زمین نشسته بود و در صحنه‌ای دیگر نیز یک معلول در حال تشنج بدون پرستار یا مراقب روی تخت به حال خود رها شده بود.

روابط عمومی اداره‌کل بهزیستی استان خوزستان پس از اطلاع رسانی اقدامات انجام شده اطلاعیه‌ای به شرح زیر منتشر و از اصحاب رسانه به عنوان چشم بینا و زبان گویای جامعه تقدیر کرد.

متن اطلاعیه اداره کل بهزیستی استان خوزستان‌:

«‌پس از انتشار فیلمی در شبکه‌های اجتماعی تحت عنوان «‌در مرکز احسان اهواز چه خبر است‌»، هیاتی از مسئولان بهزیستی استان خوزستان و شهرستان اهواز در محل مرکز توان‌بخشی غیر دولتی نگهداری معلولین ذهنی احسان اهواز حاضر و بررسی دقیق به عمل آمد.

مرکز فوق الذکر خصوصی و غیردولتی بوده و سابقه حدود بیست سال فعالیت تخصصی در حوزه نگهداری معلولین ذهنی پسرانه بالای ۱۴ سال را دارد.

فیلم مذکور مربوط به چندین ماه قبل می‌باشد که دو نفر از پرسنل مرکز توان‌بخشی برای کنترل یکی از توان‌خواهان دارای معلولیت ذهنی اتیسم و اختلالات رفتاری خیلی شدید، اقدام به مهار فیزیکی با استفاده از لباس نمودند.

لازم به ذکر است توانخواه مذکور به دلیل نوع معلولیت و اختلالات رفتاری خیلی شدید، علی‌رغم ارائه خدمات پزشکی و توان‌بخشی، به طور مستمر به خود و دیگران آسیب می‌رساند و خانواده نیز حاضر به نگهداری توان‌خواه نمی‌باشد و معلول مذکور نیز در حال حاضر در مرکز نگهداری می‌شود و با معاینه بدنی تخصصی صورت گرفته هیچگونه آسیب، کبودی و . ملاحظه نشده است و از نظر جسمی سالم می‌باشد.همچنین یک نفر توانخواه بدون لباس در فیلم مشاهده می‌شود که در سالن کنار حمام برای استحمام آماده شده است.

در بخشی از فیلم تعدادی از معلولین را نشان می‌دهد که پنکه‌ای برای آنها روشن شده است که این امر به دلیل این است که این فیلم مربوط به قبل از شروع فصل گرما بوده، کما اینکه مرکز مجهز به سیستم سرمایشی مناسب می‌باشد.

لذا به دلیل اهمیت و حساسیت موضوع، دادستان عمومی و انقلاب شهرستان اهواز به همراه هیاتی با حضور در مرکز ضمن بررسی وضعیت معلولین و نحوه مراقبت از آن‌ها، پیگیری دقیق موضوع و برخورد قانونی با افراد خاطی احتمالی را صادر نمودند و همچنین جلسه کمیته نظارت بر مراکز غیر دولتی بهزیستی استان در محل مرکز و سپس در بهزیستی استان برگزار و تصمیمات اولیه به قرار ذیل صورت پذیرفت:

۱- دو نفر مراقب مذکور به دلیل نحوه مهار غیر اصولی و نامناسب توانخواه توسط صاحب امتیاز مرکز اخراج و به مراجع قانونی جهت تصمیم گیری معرفی شدند.

۲-مسئول فنی مرکز به دلیل عدم نظارت کافی، تعلیق و صاحب امتیاز مرکز با حفظ سمت و تا انتخاب مسئول فنی جدید انجام وظیفه می‌نماید.

۳- صدور اخطار کتبی برای مرکز توسط کمیسیون نظارت بر مراکز غیر دولتی بهزیستی خوزستان

شایان ذکر است نگهداری و کنترل معلولان در مراکز شبانه‌روزی به دلیل اختلالات رفتاری و روانی تعداد زیادی از توان‌‌خواهان، بسیار سخت و طاقت‌فرسا بوده و نیازمند دقت، تعهد و تخصص می‌باشد اقتصاد رفتاری چیست ؟ و سازمان بهزیستی نیز با تلاش شبانه‌روزی و صادقانه کارکنان خدوم و تلاشگر خود بر فعالیت مراکز نگهداری مربوطه نظارت مستمر دارد و با هر گونه قصور و تخلف برخورد قانونی به عمل می‌آورد.

در پایان ضمن تشکر از رسانه‌های محترم به عنوان چشم بینا و زبان گویای جامعه هدف بهزیستی و با احترام به احساسات پاک مردم فهیم، بدیهی است دلسوزان و همکاران محترم این سازمان با دقت و ظرافت و بدون اغماضی به این موارد رسیدگی می‌کنند، چه بسا برخی گزارش‌ها پس از بررسی کارشناسی و تخصصی، آن چیزی نباشد که در گزارش‌های تصویری و یا مکتوب آمده است.»

چگونه کتاب‌خوان شویم/راهکارهایی برای هدر ندادن پول

کتاب‌خوانی یک نیاز مسلم انسانی است که دلایل و ضرورت‌های آن جنبه‌های متفاوت زیادی از شخصی تا اجتماعی دارد و البته هیچ ارتباطی با شرایط اقتصادی و مالی پیدا نمی‌کند.

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه: احسان عباسلو، نویسنده، مترجم، مدرس و پژوهشگر حوزه ادبیات در مطلب جدیدی که برای انتشار در اختیار مهر قرار گرفته، به ارائه راهکارهایی ساده برای کتاب خوان شدن و داشتن یک کتابخانه شخصی پرداخته است.

مشروح این یادداشت را در ادامه بخوانید:

تصور برخی بر این است که برای کتاب‌خوانی باید اوضاع اقتصادی مناسب داشت یعنی وقتی جیب‌ها پر پول شد ما هم اوقات فراغت بیشتری یافته و یا توان خرید کتاب‌های مورد نظر خودمان را خواهیم یافت و بالطبع به سراغ کتاب و کتاب‌خوانی خواهیم رفت. این تصور به شدت غلط و مبتذل است. کتاب‌خوانی یک نیاز مسلم انسانی است که دلایل و ضرورت‌های آن جنبه‌های متفاوت زیادی از شخصی تا اجتماعی دارد و البته هیچ ارتباطی با شرایط اقتصادی و مالی پیدا نمی‌کند. شرایط اقتصادی فقط امکان آن را شاید بیشتر کنند اما این بدان معنا نیست که نیاز به کتاب‌خواندن با فقر به صفر برسد. چه بسا که انسان فقیر به کتاب احتیاج بیشتری هم داشته باشد تا ایده‌ها و فرصت‌های شغلی بهتر و بیشتری هم به‌دست آورد.

کتاب‌خوانی به واقع یک فرهنگ است و فرهنگ‌ها حاصل رفتارهای فردی و جمعی دیروز ما هستند که از قضا رفتارهای امروز و فردای ما را هم تحت تأثیر قرار می‌دهند. خواندن کتاب اگر تبدیل به رفتاری فرهنگی شود و در کردار روزمره ما نهادینه بماند نمی‌تواند به راحتی از فعالیت‌های روزانه ما حذف شود. لذا بر ماست که خود و اعضای خانواده خود را به این نوع فعالیت عادت دهیم تا نتایج و بارهای مثبت آن را در زندگی مشاهده نمائیم.

همان‌گونه که گفتم اقتصاد و نداشتن درآمد کافی هرگز نباید دلیلی بر متوقف ساختن عمل کتاب‌خوانی باشد و تصور کنیم چون درآمدها کفاف مخارج را نمی‌دهند بایست از خرید کتاب صرف‌نظر کرد و لاجرم عطای کتاب‌خوانی را به لقایش بخشید. نیازی نیست که حتماً کتابی خریداری شود. وقتی اقتصاد دغدغه اول خانواده شد لاجرم باید بارهای مالی را کاست اما این دلیل نمی‌شود که از سبد فرهنگی خانواده چیزی کم کرد. بنابراین باید به سراغ تدابیری رفت که بدون کم‌کردن مایحتاج فرهنگی خانواده از هزینه‌های مربوط به آن کاست.

به سراغ کتابخانه بروید. ابتدای به امر می‌شود به جای خرید کتاب، از امانت گرفتن کتاب آغاز کرد. خود این کار یک رفتار فرهنگی است که تبعات مثبت فراوانی دارد. جدای از ایجاد حرکت و تحول مثبتی که در عملکرد فرهنگی جامعه ایجاد می‌کند، اعضای خانواده را به انجام چنین رفتاری عادت داده و تشویق می‌نماید. از طرفی، دامنه گسترده کتاب‌های یک کتابخانه می‌تواند نیازهای مطالعاتی شما را حتماً تأمین کند؛ به خصوص که کتابداران هم قادر هستند در زمینه انتخاب کتاب‌های مرتبط کمک خوبی به شما کنند.

بعدها، در صورتی که از کتابی آن قدر خوش‌تان آمد که دوست داشتید نسخه‌ای از آن داشته باشید می‌توانید به خرید آن اقدام کنید. بنابراین کتابخانه این امکان را به شما می‌دهد که در زمان داشتن مشکل اقتصادی، پول خود را به هدر ندهید و کتابی نخرید که در ادامه از خرید آن پشیمان بشوید. قدر کتابخانه‌های اطراف خود را به عنوان مراکز کاهش دهنده هزینه‌های فرهنگی خودتان بدانید.

البته واقعیت امر این است که رفتار کتاب‌خوانی ربطی به شرایط مالی ندارد. چه بسا انسان‌های مرفه‌ای که اوقات خود را به طرق نادرست و غیرمفید هدر می‌دهند. کتاب‌خوانی ربطی به جیب‌های شما ندارد بلکه به اندیشه و فرهنگ شما مرتبط می‌شود. باید همگی تلاش کنیم تا این رفتار به صورت عادت در ما نهادینه شود. گرچه شاید در ابتدای به ساکن چنین امری سخت و دشوار به نظر برسد اما خواستن همیشه معادل توانستن بوده و فقط کمی برنامه‌ریزی و تصمیم جدی و مدیرت زمانی لازم است.

عادت به کتاب‌خوانی جدای از بحث انگیزه است. عده‌ای نیز بر این باورند که داشتن انگیزه مشکل کتاب‌خوانی را حل می‌کند. انگیزه در تربیت کودکان، در ارتقای دانش و آگاهی، در یافتن شأن مناسب اجتماعی، ووو. بله این حرف کاملاً درست است اما معمولاً انگیزه‌ها موقتی هستند. انگیزه‌ها حاصل عوامل هستند و یک امر درونی و یا بیرونی در ما ایجاد انگیزه می‌کند تا به سراغ عمل خاصی از جمله کتاب‌خوانی برویم. لیکن وقتی آن امر به هدف خود رسید چه بسا انگیزه نیز از بین برود. به عنوان یک عامل گرایش به کتاب‌خوانی من داشتن انگیزه را هم توصیه می‌کنم اما بیشتر از همه توصیه من به عادت شدن رفتار کتاب‌خوانی است.

در زیر به هفت گام برای رسیدن به عادت کتاب‌خوانی اشاره شده که می‌تواند شما را در این مسیر کمک کند.

هشت گام برای تبدیل شدن به یک خواننده مشتاق

با موضوعات یا ژانرهایی که دوست دارید شروع کنید.

کتاب‌هایی که دوست دارید را فهرست کنید.

از این فهرست برای گزینه‌های خواندن خودتان بیشتر استفاده کنید.

از قانون ۵۰ استفاده کنید.

کتاب خواندن را شروع کنید.

زمانی را برای کتاب خواندن در هر روز کنار بگذارید.

مکان مناسب هم تأثیرگذار است.

یک عامل در ایجاد شوق خواندن این است که چیزهایی را بخوانیم که دوست داریم. پس به سراغ موضوعاتی بروید که بدان‌ها علاقه دارید نه این که هر چیزی که به صورت کتاب بود حتماً شما را ارضا خواهد کرد. اگر داستان‌های عامه‌پسند را دوست دارید از همان‌ها شروع کنید، اگر داستان‌های تاریخی و یا حتی دینی را دوست دارید گزینه‌های خود را فقط همین نوع داستان‌ها قرار دهید.

در ژانر مورد نظر خود، فهرستی از کتاب‌های مورد علاقه خودتان که همیشه دوست داشته و دارید آنها را بخوانید، تهیه کنید. فهرست را خیلی بلندبالا نکنید. پنج تا حداکثر ۱۰ کتاب کافی است. سنگ بزرگ همیشه علامت نزدن بوده است. فهرست را اینقدر بلند نگیرید که خودتان را هم بترساند.

به صورت اولویت‌بندی جلو بروید. البته این اولویت‌بندی از روی علاقه‌تان باشد، نه از روی نام کتاب یا نویسنده. ببینید کدام کتاب را بیش از بقیه دوست دارید تا اول بخوانید. نگاه به سفارشات دیگران ایرادی ندارد البته اگر کتاب‌های مورد علاقه خودتان زیاد نیستند، لیکن اولویت نظر و علاقه خودتان است.

لزومی ندارد در اوایل کار بر روی تمام کلمات و جملات دقت نمائید تا بفهمید چه گفته شده و چه منظور بوده است. بخوانید و جلو بروید. فعلاً در مرحله عادت به خواندن هستیم.

اما قانون ۵۰ چیست؟ حق دارید در صورتی که حس کردید کتاب انتخاب شده شما را راضی نمی‌کند و لذتی به شما نمی‌دهد آن را کنار بگذارید، منتها اگر خواننده زیر ۵۰ سال سن دارد، قبل از کنار انداختن کتاب باید ۵۰ صفحه آن را بخواند. اگر خواننده‌ای بیش از ۵۰ سال سن دارد، عدد ۱۰۰ را بگیرد، سن خود را کم کند، و این تعداد صفحاتی است که باید قبل از کنار انداختن کتاب اول و رفتن به سراغ کتاب بعدی از کتاب اول خوانده باشد.

به عنوان مثال، مادربزرگ ۸۶ ساله فقط باید ۱۴ صفحه را بخواند زیرا ۱۴ = ۸۶ - ۱۰۰

این بدان معناست که اگر مادربزرگی ۸۶ ساله تنها ۱۴ صفحه از کتاب را خوانده و آن را دوست نداشته، می‌تواند کتاب را بدون عذاب وجدان کنار بیاندازد.

البته قانون ۵۰ در مورد کتاب‌هایی است که برای اوقات فراغت هستند و نه برای مطالعه‌های درسی و شغلی.

زمان مشخصی را برای کتاب خواندن در نظر بگیرید. هر چیز وقتی تابع نظم و اصول شد شما را آماده خود می‌کند. عادت یعنی تکرار و تکرار منضبط امری آن را عادت شما می‌کند. شما و کتاب باید همدیگر را اهلی کنید. برای شناخت همدیگر باید اهلی شد.

«- اهلی کردن یعنی چه؟

یعنی ایجاد علاقه کردن.»

بین خودمان و کتاب باید یک علاقه ایجاد و این گونه همدیگر را اهلی کنیم. اما برای اهلی کردن چه کار باید کرد؟ این را از روباه در داستان شازده کوچولو می‌باید آموخت:

«- باید صبور باشی. اول با فاصله‌ای از من میان علف‌ها می‌نشینی - این طوری. من از گوشه چشم ترا می‌پایم، و تو هیچ نمی‌گویی.

. بهتر بود همان ساعت دیروز می‌آمدی. برای مثال اگر ساعت چهار بعدازظهر بیایی، از ساعت سه من احساس شادی می‌یابم و هر چه زمان اقتصاد رفتاری چیست ؟ جلوتر برود شادتر و شادتر خواهم شد. در ساعت چهار دیگر کاملاً نگران خواهم بود و بالا و پایین خواهم پرید و به تو نشان خواهم چقدر شاد هستم! اما اگر هر زمانی که شد بیایی، نمی‌دانم قلبم در چه ساعت آماده استقبال از تو خواهد بود… باید به رسوم خاص توجه کرد.»

برای کتاب‌خوانی به راستی باید باحوصله و صبور بود. اگر ساعت مشخصی را برای کتاب‌خوانی در نظر بگیرید به مرور ذهن شما آماده‌تر خواهد شد و حتی باعث می‌شود ناخواسته یاد کتاب بیافتید و آن را فراموش نکنید. تربیت ذهنی شرط مهمی برای رسیدن به عادت کتاب‌خوانی است.

مکان مناسب هم مهم است. البته از مکان مناسب منظور این نیست که اتاق یا آپارتمان اختصاصی برای این کار داشته باشیم. منظور نقطه‌ای خانه و اتاق است که در آن احساس راحتی بکنیم و شیوه‌ای از نشستن (یا حتی دراز کشیدن) که مانع لذت ما از خوانش نشده و باعث نشود بعد از چند دقیقه حواس‌مان از کتاب به کمر درد برود.

چه زمانی باید کتاب خواندن را متوقف کرد؟

در نقطه مقابل ۶ نشانه وجود دارند که نشان می‌دهند زمان آن رسیده تا خواندن کتاب را اقتصاد رفتاری چیست ؟ متوقف کنید. (و اشکالی هم ندارد) این ۶ نشانه عبارت‌اند از:

شما با شخصیت‌ها ارتباط برقرار نمی‌کنید. مطمئن نیستید داستانی را که می‌خوانید دوست دارید یا نه؟

شما در شرایط روحی مناسبی برای خواندن نیستید.

داستان خیلی کند است.

داستان زیادی سریع پیش می‌رود و حاشیه زیاد دارد.

داستان برخلاف اعتقادات شماست.

شما اصلاً از آن لذت نمی‌برید.

اگر حس می‌کنید داستان را دوست ندارید و از آن لذت نمی‌برید کتاب را کنار بگذارید. این بیشتر شما را خسته کرده و در نهایت از عشق و علاقه به کتاب‌خوانی دور می‌کند.

اگر در شرایط روحی مناسبی برای کتاب خواندن نیستید، سراغ خواندن نروید. برخی به عنوان یک عکس‌العمل دفاعی و تسکینی در زمان ناراحتی و خشم و امثال این‌ها به سراغ کتاب‌خوانی می‌روند و کتاب‌خوانی به عبارتی برای ایشان یک عکس‌العمل دفاعی است. این شاید در آن لحظه برای فرار از ناراحتی و خشم و اندوه جواب بدهد اما در اصل دارد شما را از درون نسبت به کتاب پس می‌زند و از کتاب وانی به عنوان یک کنش لذت‌بخش دور می‌کند.

اگر داستان زیادی کند است و شما را خسته می‌کند یعنی نشانه‌ای به‌دست آمده که باید کتاب را کنار بگذارید. گاه جزئیات به درد نخور ضرباهنگ داستان را می‌گیرند و اطلاعات داستان نه به درد خود داستان می‌خورد و نه به درد مخاطب، فقط اطاله‌ای هستند برای خسته‌کردن ذهن و چشم خواننده.

اگر بر عکس، داستان زیادی این شاخه و آن شاخه می‌کند و آن قدر سریع حرکت می‌کند که شما رشته حوادث و منطق داستان را هم از دست می‌دهید باز یعنی باید کتاب را کنار بگذارید. داستانی که در آن ارتباطات داستانی میان شخصیت‌ها و کنش‌ها گم می‌شود و هیچ منطقی در آن‌ها احساس نمی‌شود داستانی نیست که جلب توجه کند.

چنانچه کتاب با اعتقادات و علایق و باورهای شخصی شما در منافات بود حتماً آن را ببندید و سراغ آن نروید. یادتان نرود که قرار است خواندن کتاب ایجاد علاقه و لذت کند، نه این که با تضادهای فکری که ایجاد می‌کند باعث عذاب و ناراحتی شما بشود. البته تضارب آرا مورد قبول هستند اما این متفاوت از آن است که به توهین برسد و یا صرفاً کتاب را محل تبلیغات باورها و رفتارهایی بکند که خلاف شئونات جمعی و صلاح خود و خانواده و اجتماع هستند.

تمام هدف اولیه از خوانش، رسیدن به لذت است. اگر لذتی از خوانش به‌دست نمی‌آید با آن کتاب ادامه ندهید و به سراغ گزینه بعدی بروید.

تذکر هیئت مطبوعات به دو روزنامه ابتکار و هم میهن به جهت گذاشتن تصویر قربانیان سیل

خبرگزاری وزارت فرهنگ و ارشاد نوشت: هیات نظارت بر مطبوعات در جلسه مورخ ۳ مرداد ۱۴۰۱ به دلیل انتشار تصاویر دلخراش و غیر واقعی از قربانیان حادثه سیلاب رودبال استهبان در صفحه اول روزنامه‌های هم میهن و ابتکار در شماره های مورخ 1401/02/05 که موجب جریحه دار شدن احساسات و عواطف مردم شده است؛ به مدیران مسئول آن روزنامه ها تذکر داد.

در همین رابطه هیات نظارت بر مطبوعات در پاسخ به مطالبات به حق مردمی برای جلوگیری از انتشار تصاویر دلخراش، خشونت آمیز و مغایر با سلامت روانی جامعه، طی اطلاعیه‌ای توجه اصحاب رسانه و مدیران مسئول را به نکات زیر جلب کرد:

با عنایت به تاثیرگذاری رسانه‏‌های جمعی در شکل‌دهی افکار، نگرش‏ها و رفتار افراد جامعه، ضروری است در تولیدات رسانه‌ای به تاثیرات مثبت و منفی و بازخورد آن‌ها بر رفتارهای اجتماعی توجه شود. وسائل ارتباط جمعی می‏توانند با تثبیت و تحکیم هنجارهای اجتماعی، زمینه گسترش اخلاق، انسجام ملی و قانون مداری را فراهم کنند و در مقابل با کارکردهای منفی و تخطی از اخلاق حرفه‌ای، موجب تهدید سلامت فکری و روانی آحاد جامعه و ترویج الگوهای نابهنجار رفتاری و فرهنگی شوند.
لذا با عنایت به مفاد قانون مطبوعات، قانون مجازات اسلامی و قانون جرائم رایانه‌ای و با در نظر گرفتن رویه‌های حرفه‌ای در این زمینه، متکی بر مطالعات تطبیقی با سایر کشورها، برای جلوگیری از ترویج خشونت و جریحه دار شدن افکار عمومی و صیانت از آرامش روانی جامعه، اصحاب رسانه و مدیران مسئول می‌بایست از تولید یا بازنشر موارد زیر خودداری کنند:
1- عکس‌ها‌، تصاویر و فیلم‌های حاوی محتوای خشونت آمیز اعم از رفتار تهاجمی جسمی یا لفظی با مضامینی همچون قتل، جنایت، خودکشی، کودک آزاری، همسر آزاری، حیوان آزاری و مواردی از این دست به ویژه در رسانه‌هایی با رویکرد حوادث اجتماعی
2- عکس‌ها‌، تصاویر و فیلم‌های حاوی محتوای دلخراش با موضوع تصادفات و حوادث غیر مترقبه که موجب جریه‌دار شدن احساسات و افکار عمومی می‌شود و نیز
تحریک افراد و گروه‌ها به ارتکاب اعمال پرخطر یا خشونت آمیز که زمینه ساز بروز تشنج و اعمال خشونت در جامعه و موجب تفرقه و تضعیف وحدت ملی ‌شود و آرامش روانی آحاد جامعه را مخدوش کند.