قرارداد آتی سکه چیست؟
قرارداد آتی چیست؟
قراردادهای آتی، یکی از قراردادهای پرکاربرد در بورس‌های کالایی محسوب می‌شود که از سال ۱۳۸۷ در بورس کالای ایران مورد استفاده قرار گرفته است. در مطلبی که از نظر می گذرد به تعریف این قرارداد و مزایای آن پرداخته شده است.
به گزارش «کالاخبر» به نقل از اقتصادآنلاین، در قراردادهای آتی، خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که میزان معینی از کالای مشخصی را، با کیفیت و قیمت معلوم در زمان و مکان مشخص معامله کنند.
بنابراین قرارداد آتی، قراردادی است که طی آن فروشنده متعهد می‌شود در سررسید معینی در آینده، مقدار مشخصی از کالا را به قیمتی معلوم به فروش برساند. در مقابل، خریدار نیز متعهد می‌شود آن کالا را با همان مشخصات خریداری کند؛ در قرارداد آتی برای تضمین انجام تعهد، خریدار و فروشنده مبلغی را نزد اتاق پایاپای بورس کالا قرار می‌دهند که وجه تضمین نامیده می‌شود.
قرارداد آتی، قراردادی دوطرفه است که می‌توانیم طی آن، کالایی را با مشخصات معین در زمان حال به فروش برسانیم و پس از گذشت چند ماه، آن را با قیمت توافق‌شده تحویل دهیم و وجه را دریافت کنیم.
ویژگی‌های قراردادهای آتی
معافیت مالیاتی، تخصیص سود بانکی به مبلغی که در حساب و در اختیار مشتری موجود است، امکان برداشت یک روزه موجودی از حساب، کارمزدهای بسیار پایین، امکان خرید و فروش نامحدود در هر روز معاملاتی، واریز روزانه سود و زیان به حساب مشتری، دو طرفه بودن بازار و امکان کسب سود از ریزش و افت قیمتی ( تنها بازار دو طرفه حال حاضر در ایران )، پوشش ریسک و. ، از جمله ویژگی و مزیت‌های قراردادهای آتی هستند.
شرایط ورود یک کالا به بازار آتی
محدودیت پذیرش دارایی در قرارداد آتی وجود ندارد، اما حجم تولید بالا، معاملات نقدی قوی و پویایی قیمت، از جمله ملزومات یک کالا برای ورود به بازار آتی بورس کالای ایران است.
انواع قراردادهای آتی
قرارداد های آتی، به دو گروه کالا و مالی تقسیم می‌شوند. قراردادهای آتی کالا شامل محصولات کشاورزی، فلزات، مواد نفتی و …می‌شوند. قرارداد های آتی مالی نیز، ابزارهایی نظیر سهام، اوراق قرضه، ارز و. را دربر می‌گیرند.
بازیگران قراردادهای آتی
به گفته رحمان آراسته، سرپرست مدیریت توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران، سه بازیگر در بازار آتی وجود دارد. برای مثال، تولیدکننده‌ای که نگران قیمت و نوسان محصول در آینده است، وارد قراردادهای آتی می‌شود تا ریسک خود را در این حوزه پوشش دهد. این تولیدکننده با پرداخت مبلغی به عنوان ضمانت، خود را در برابر نوسانات قیمت، بیمه می‌کند و کالای خود را با قیمتی مشخص برای سررسیدهای آینده، به نوعی پیش فروش می‌کند.
وی تصریح کرد: دسته دیگر فعالان بازار آتی، خریداران کالا هستند که برای پوشش ریسک نوسانات قیمت در آینده، از امروز محصول مورد نیاز خود را با قیمتی مشخص و برای تحویل آینده پیش خرید می‌کنند. بنابراین این دسته از افراد، امکان برنامه‌ریزی تولید در فواصل زمانی مشخص را به دلیل پیش خرید محصولات خود پیدا می‌کنند.
به گفته آراسته، دسته سوم نیز، نوسان‌گیران یا آربیتراژگران هستند. این افراد از اختلاف قیمت رخ داده میان بازار نقد و بازار آتی محصول مورد نظر استفاده می‌کنند و با پیش‌بینی روند بازار در آینده و با هدف کسب سود، وارد قرارداد آتی می شوند که البته حضور این دسته از بازیگران نیز به افزایش عمق معاملات کمک شایانی می‌کند.
راه‌اندازی معاملات آتی مس کاتد
لازم به ذکر است که نخستین قرارداد آتی مس کاتد با سررسید بهمن ماه، در راستای توسعه دارایی‌های پایه بازار مشتقه بورس کالای ایران از ۲۷ آذرماه سال جاری روی تابلوی معاملات رفت. در حال حاضر، مس با مازاد عرضه در بازار فیزیکی بورس کالا مواجه است و محدودیت‌های قرارداد آتی سکه چیست؟ خرید و فروش در این محصول وجود ندارد.
بازار آتی سکه چیست؟ چطور در آن سرمایه گذاری کنیم؟
یکی از بهتر‌ین بازارهای سرمایه گذاری در ایران، بازار آتی است. بازار آتی سکه نیز طرفداران زیادی در بین معامله گران دارد. قرارداد آتی سکه توافق‌نامه‌ای است که در آن فروشنده تعهد می نماید در زمان معین تعداد مشخصی سکه را به خریدار تحویل دهد و خریدار نیز متعهد می‌شود که در زمان دریافت سکه مبلغی را که در روز قرارداد توافق شده پرداخت کند.
بازار آتی سکه به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردی که نسبت به بازار بورس دارد فعالان در حوزه‌ی سرمایه گذاری را به سمت خود سوق می‌دهد؛ اما با وجود همه این ویژگی ها باز هم دلیل بر این نمی‌شود که بدون داشتن اطلاعات کافی وارد این بازار شد. برای ورود به این بازار باید با قرارداد آتی سکه چیست؟ مفاهیم و موارد موجود در آن آشنا بود و از شیوه‌ی معاملات و قوانین حاکم بر بازار اطلاع داشت. در این مقاله با نحوه‌ی ورود به بازار آتی سکه و مفاهیم اصلی در آن آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.
مفاهیم و مواردی که برای ورود به بازار آتی سکه باید دانست:
نماد معاملاتی
هر سررسید با یک نماد مشخص در تابلو معاملات نشان داده می‌شود. هر نماد معاملاتی متشکل از نام کالا، ماه و سال قرارداد است و تمامی نمادهای معاملاتی باید به تصویب هیئت پذیرش رسیده باشند.
نمادهای معاملاتی قراردادهای آتی سکه طلا براساس سال و ماه قرارداد نامیده می‌شوند که بر این اساس هر نماد معاملاتی به صورت GCMMYY است و در آن GC مخفف سکه طلا (Gold Coins)، MM علامت اختصاری ماه قرارداد که به صورت حروف نمایش داده می‌شود و YY سال قرارداد است.
به عنوان مثال نماد معاملاتی GCDY98 نشان دهنده قرارداد آتی سکه طلا تحویل دی ماه ۹۸ است. براین اساس شما هر سررسید را با نام اختصاری آن می‌شناسید، درست مانند سهام که هر سهم با نماد خاص خود شناخته می شود. به طور معمول در نماد هر سهم حرف اول نشان دهنده صنعتی است که شرکت مورد نظر در آن فعالیت دارد و مابقی خلاصه‌ای از نام شرکت است. مانند “خساپا” که حرف “خ” نشان دهنده گروه خودرو و قطعات است و “ساپا” مخففی از نام شرکت است “سایپا”.
دارایی پایه و اندازه قرارداد
مهمترین موضوعی که باید در مورد آن اطلاعات داشته باشید دارایی پایه و اندازه‌ی قرارداد آتی است. دارایی پایه عبارت است از کالایی که در قالب قرارداد آتی معامله می‌شود، که در قرارداد آتی سکه دارایی پایه سکه‌ی طلا است. سکه‌های متفاوتی ازلحاظ کمی و کیفی در بازار موجود است به همین دلیل شرایط قابل قبول سکه توسط بورس تعیین می‌شود.
اندازه‌ی قرارداد آتی یکی از مواردی است که در قرارداد ذکر می‌شود. سازمان بورس اندازه‌ی قراردادهای آتی سکه را تعیین می کند و هر سرمایه‌گذار می‌تواند مضرب صحیحی از آن را معامله نماید. اندازه‌ی قرارداد آتی سکه ۱۰ عدد سکه بهار آزادی می‌باشد. درواقع هر سرمایه‌گذار به ازای هر قرارداد، ۱۰ سکه‌ی طلا را خریداری کرده یا به فروش می‌رساند. به‌طور مثال اگر فردی بخواهد ۵۰ سکه را خریداری کند باید ۵ قرارداد آتی سکه را بخرد.
مفهوم وجه تضمین اولیه در قرارداد آتی سکه طلا
مفهوم مهم دیگری که باید برای ورود به بازار آتی سکه دانست، مفهوم وجه تضمین است. وجه تضمین مبلغی است که خریدار و فروشنده به منظور اطمینان از بدهی احتمالی واریز می‌نمایند و به‌نوعی ضمانت معامله محسوب می‌شود.
این مبلغ در حسابی که در اختیار بورس است نگهداری می‌شود و مقدار حداقل آن را نیز بورس تعیین می‌کند. درواقع وجه تضمین در سود و ضرر شما در آتی سکه تأثیرگذار نیست، اما برای اینکه سود بیشتری کنید طبیعتاً باید قراردادهای بیشتری داشته باشید و این امر مستلزم آن است که وجه تضمین بیشتری پرداخت کنید.
حداکثر حجم سفارش و سررسید در بازار قراردادهای آتی
مفهوم بعدی که باید به آن پرداخت، حداکثر حجم سفارش و سررسید در بازار قراردادهای آتی است. حداکثر حجم سفارش به معنی تعداد مشخصی قرارداد در بازار آتی بوده و به‌نوعی محدودیت برای سفارش گذاری است. این مورد پارامتر به عواملی همچون نوسانات بازار و عمق بازار بستگی دارد و در تمام بازارهای مالی وجود دارد. دلیل وجود حداکثر حجم سفارش این است که امکان معامله را برای همه فراهم کند و کسی که سرمایه‌ی زیاد دارد نتواند تمام بازار را در اختیار گیرد.
آخرین روز معاملات که در قرارداد آتی مشخص شده است را سررسید در بازار آتی گویند که این تاریخ توسط بورس تعیین می‌شود. سرمایه گذار می‌بایست سه روز قبل از آخرین روز معاملاتی آمادگی خود را برای تسویه نهایی به کارگزار اعلام کرده و می‌تواند تسویه کند یا موقعیت‌های خود را ببندد. در تسویه‌ی نهایی فروشنده‌ی سکه باید سکه‌ها را تحویل داده و خریدار نیز باید مبلغ سکه‌ها را بر اساس قیمت ذکر شده در قرارداد واریز نماید.
حد نوسان قیمت روزانه در قراردادهای آتی سکه
بازه قیمتی معاملات روزانه در قراردادهای آتی محدود به (۵%±) قیمت تسویه روز معاملاتی قبل است و امکان ثبت سفارش با قیمتی بالاتر و پایین تر از این بازه وجود ندارد.
کارمزد معاملات آتی سکه
در حال حاضر کارمزد اتخاذ هر قرارداد تعهدی خرید یا فروش در معاملات آتی شامل موارد زیر است:
- کارمزد کارگزار ⬅️ ۱۶۰۰ تومان
- کارمزد شرکت بورس کالا ⬅️ ۱۰۰۰ تومان
- حق نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار ⬅️ ۴۰۰ تومان
- جمع کارمزد هر قرارداد تعهدی خرید یا فروش ⬅️ ۳۰۰۰ تومان
بنابراین، کارمزد هر خرید و فروش در آتی سکه مجموعا برابر با ۶۰۰۰ تومان خواهد بود.
لازم به ذکر است دارندگان موقعیت تعهدی باز که وارد مرحله تحویل می شوند، علاوه بر کارمزد اتخاذ موقعیت (۳۰۰۰تومان) می بایست بابت هر قرارداد مبلغ ۵۰۰۰ تومان به عنوان کارمزد تسویه بپردازند.
مراحل یک روز معاملاتی در قراردادهای آتی سکه
به‌طورکلی فرایند یک روز معاملاتی در بازار آتی سکه شامل ۴ مرحله است:
- پیش گشایش: بازار از دوره پیش گشایش آغاز می‌شود. در این دوره فرایند مچینگ صورت می‌گیرد؛ همین‌طور خریداران و فروشندگان قدرت یکدیگر را محک می‌زنند. در دوره پیش گشایش امکان انجام معامله وجود ندارد، درواقع فقط می‌توان سفارش گذاشت. این دوره همان نیم ساعت ابتدایی بازار را تشکیل می‌دهد؛ مثلاً اگر بازار ساعت ۱۰ صبح باز می‌شود، از همین ساعت تا حدود ساعت ۱۰:۳۰ دوره پیش گشایش خواهد بود.
- دوره حراج تک‌نرخی: این دوره بلافاصله پس از فرایند مچینگ برای چند ثانیه اتفاق می‌افتد و طی این فرایند سفارش‌های سمت عرضه با سفارش‌های سمت تقاضا یکپارچه می‌شود.
- دوره حراج پیوسته: بعد از فرایند مچینگ و حراج تک قیمتی، دوره حراج پیوسته بالاترین مقدار گردش بازار را به خود اختصاص می‌دهد. این دوره تا پنج دقیقه قبل از بسته شدن بازار ادامه می‌یابد. طی این دوره خریداران و فروشندگان با یکدیگر تعامل نموده و همین مهم باعث قیمت‌گذاری لحظه‌ای و تغییر سطوح عرضه و تقاضا و درنتیجه کشف قیمت خواهد شد.
- دوره پایانی: پنج دقیقه پایانی بازار، همان دوره پایانی است. در این بازه زمانی نمی‌توان سفارش جدیدی وارد بازار کرد. درواقع شرایطی محیا می‌شود که کم‌کم در بازار بسته شود!
قیمت تسویه روزانه
سود یا زیان در بازار آتی سکه بر اساس قیمت تسویه روزانه محاسبه می‌شود. درواقع بالا یا پایین آمدن قیمت بر اساس قیمت تسویه سنجیده می‌شود. قیمت تسویه روزانه قیمتی است که در پایان هرروز توسط بورس کالا کشف می‌شود سود و زیان افراد به‌حساب افراد دارای تعهد باز لحاظ می‌شود.
دقت کنید اگر چهار سررسید باز داشته باشیم در پایان روز ۴ قیمت تسویه کشف خواهد شد. درواقع هر قرارداد به‌طور جداگانه یک قیمت تسویه منحصربه‌فرد دارد. مثلاً قیمت تسویه سررسید شهریور ۹۷ با نماد GCSH97 باقیمت تسویه سررسید آبان ۹۷ با نماد GCAB97 متفاوت است.
گواهی آمادگی تحویل
سندی است که توسط خریدار و فروشنده “ قرارداد آتی ” و به منظور آگاهی اتاق پایاپای از آمادگی آن ها جهت تحویل کالا در قالب فرم‌های بورس ارائه می‌گردد.
در این راستا کلیه دارندگان موقعیت تعهدی باز، می‌بایست طی مهلت ارائه آمادگی تحویل ( دو روز کاری قبل از آخرین روز معاملاتی هر نماد) آمادگی خود را جهت تسویه نهایی به کارگزاری اعلام نمایند.
لازم به ذکر است که این فرآیند به طور معمول توسط کارگزاری برای مشتریانی که موقعیت باز دارند انجام شده و گواهی آمادگی تحویل برای آن ها تنظیم می‌شود.
پس از اعلام آمادگی تحویل، مشتریان وارد دوره دو روزه‌ای می‌شوند که می‌توانند موقعیت‌های خود را ببندند و یا جهت تسویه نهایی اقدام نمایند.
درصورتی‌که تا پایان مهلت مقرر، مشتری دارای موقعیت باز، مدارک خود را ارائه نکند، مشمول جریمه های مقرر در مشخصات قرارداد آتی می‌شود،
گفتنی است باز نمودن موقعیت تعهدی جدید طی دوره مذکور به منزلۀ اعلام آمادگی تحویل کالای موضوع قرارداد از سوی مشتری نیز است.
جرایم:
جریمه عدم ارائه گواهی آمادگی تحویل از طرف دارندگان موقعیت تعهدی باز خرید و فروش به میزان یک درصد ارزش کل قرارداد بر اساس قیمت تسویه همان روز معاملاتی قرارداد آتی است.
جریمه عدم ارائه رسید انبار از طرف مشتریان فروشنده یک درصد ارزش قرارداد بر اساس قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی است که به نفع خریدار کسر می‌گردد. همچنین در صورتی که قیمت بازار نقدی دارایی پایه از قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی بیشتر باشد تفاوت این دو نرخ به نفع مشتری خریدار از فروشنده اخذ می‌گردد.
جریمه عدم واریز وجه ارزش قرارداد بر اساس قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی از طرف مشتریان خریدار، یک درصد ارزش قرارداد است که به نفع فروشنده از حساب مشتری خریدار کسر می‌گردد. چنانچه قیمت بازار نقدی دارایی پایه از قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی کمتر باشد تفاوت این دو نرخ به نفع مشتری فروشنده از خریدار اخذ می‌گردد.
در تمامی موارد فوق کارمزد تسویه و تحویل هر دو سر معامله به نفع بورس از مشتری نکول کننده دریافت خواهد شد.
فرایند تحویل قرارداد آتی
چنانچه دارندگان موقعیت باز در یک سررسید مشخص، تا پایان جلسه آخرین روز معاملاتی، اقدام به بستن موقعیت‌های خود نکنند، وارد مرحله تحویل می‌شوند.
حدوداً ۲ روز مانده به زمان گواهی آمادگی تحویل، اطلاعیه فرآیند تحویل (برای قراردادی که در حال سررسید است) در سایت بورس کالا درج می‌گردد. مفاد ذیل در اطلاعیه مذکور قید خواهد شد و کلیه مشتریان (خریدار و فروشنده) دارای موقعیت تعهدی باز، موظفند بر اساس ضوابط اعلام شده اقدام نمایند.
این اطلاعیه‌ها حاوی اطلاعاتی از قبیل تعریف قرارداد، بورس کالا، بانک عامل، مشتری فروشنده، مشتری خریدار، سکه بانکی، اندازه هر قرارداد و فرایند تحویل است.
نتیجه‌گیری:
در انتها لازم به ذکر است که سرمایه گذاری در بازار آتی ، همچون سرمایه گذاری در سایر حوزه‌ها ممکن است به سود یا زیان سرمایه گذاران بیانجامد. اما مطالعه و افزایش سطح آگاهی می تواند ریسک حاکم بر این بازار را کاهش داده و بر جذابیت آن بیافزاید.
امیدواریم با ارائه این مقاله به شما عزیزانی که قصد سرمایه گذاری در بازار آتی سکه را دارید کمک کرده باشیم که با آگاهی بیشتری به آن وارد شوید.
قرارداد آتی سکه چیست؟
قرارداد آتی سکه چیست؟ برای پاسخ دادن به این سؤال بهتر است اول با قراردادهای آتی بیشتر آشنا بشویم. قراردادهای آتی تعهدهایی هستند که امکان پیش‌بینی قیمت‌های آینده را برای تریدرها (معامله گران)، سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان کالا فراهم می‌کند. در این قرارداد این امکان وجود دارد که ما هم‌اکنون یک کالا را با مبلغ مشخصی بخریم، اما چند ماه بعد آن را در زمان مشخصی تحویل بگیریم و هزینه‌اش را پرداخت کنیم.
در این قرارداد خریدار و فروشنده متعهد به تحویل کالا و پرداخت هزینه‌ی آن در زمان مشخصی هستند و برای تضمین این تعهد هر دو طرف باید مبلغی را نزد شخصی مورد اعتماد قرار دهند که در اینجا درواقع بورس کالا آن شخص امین محسوب می‌شود. در این توافق‌نامه نیازی به ردوبدل کردن فیزیکی کالا نیست. طبق این معامله حتی اگر هم‌اکنون کالا را در اختیار ندارید شما می‌توانید آن را بفروشید زیرا موعد تحویل آن در ماه‌های آینده است؛ اما موظف خواهید بود که در زمان مشخص‌شده در قرارداد با همان قیمت آن را تحویل دهید.
اولین نمونه بازار آتی
اولین نمونه‌های بازار معاملات آتی در اروپا و تقریباً در قرن 17 میلادی شکل گرفت، اما گفته می‌شود که اولین بازار معاملات آتی که در طول تاریخ برقرار شده بورس برنج دوجیمای ژاپن بوده است. با روی کار آمدن دستگاه‌های ترید الکترونیکی، قراردادهای آتی محبوبیت بیشتری پیدا کردند و امروزه کاربرد زیادی در صنایع مالی دارند.
مزیت قراردادهای آتی
این قرارداد درواقع جز تعهدهای مطمئن برای افرادی است ک مایل هستند خیالشان تا حدی راحت باشد و با این قراردادها می‌توانند مطمئن باشند که نوسانات قیمت بر روی کسب‌وکار آن‌ها تأثیر منفی نمی‌گذارد. این روال معامله برای کارخانه‌ها نیز مناسب است چون‌که می‌توانند با توجه به این قراردادها بودجه‌بندی خوبی داشته باشند و برای قیمت‌گذاری آینده محصولاتشان برنامه‌ریزی کنند. درواقع قراردادهای آتی می‌توانند برای مقابله با ریسک خاصی استفاده بشوند. به‌عنوان‌مثال یک کشاورز می‌تواند بر اساس یک قرارداد آتی متعهد شود که محصولاتش را در قرارداد آتی سکه چیست؟ آینده با یک قیمت مشخص بفروشد و با این کار بدون توجه به رویدادهای ناگهانی و نوسانات بازار به درکی از درآمد آینده‌اش برسد.
معامله‌گران قراردادهای آتی
معاملات آتی جزو پرطرفدارترین معاملات در بین تمامی خریداران و فروشنده‌هاست، چون‌که هم منافع آن‌ها به‌طور کامل تأمین و تضمین می‌شود و هم از نوسانات لحظه‌ای و طولانی‌مدت بازار در امان خواهند بود و می‌توانند از این طریق سود خوبی به دست بیاورند.
اشخاصی که در این بازار فعالیت می‌کنند را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:
- خریداران اجناس: افرادی که به کالایی همانند سکه در ماه‌های بعد احتیاج دارند و ترجیح می‌دهند آن را امروز با هزینه مشخص پیش‌خرید کنند.
- فروشندگان اجناس: افرادی که کالایی همانند سکه دارند و تصمیم دارند که در آینده آن را بفروشند، امروز با قیمت مشخص و برای زمان دلخواه آن را پیش‌فروش می‌کنند.
- نوسان گیران: کسانی که خودشان کالایی برای فروش ندارند و قصد خرید جنس مشخصی هم ندارند، اما با پیش‌بینی روند صعودی و نزولی بودن بازار کالایی مثل سکه می‌خواهند سود بسیاری به دست آورند.
قرارداد آتی سکه چیست؟
بنابراین به قرارداد آتی که در آن سکه خریدوفروش بشود، قرارداد آتی سکه و بازاری که این قرارداد در آن انجام می‌شود، بازار آتی سکه گفته می‌شود.
مزایای بازار آتی سکه
کسب منافعی همچون معافیت‌های مالیاتی، تخصیص سودهای روزانه به مشتریان و نامحدود بودن خریدوفروش، موجب استقبال گسترده افراد از این نوع بازار گردیده است. همچنین عدم پرداخت کامل پول، امکان سرمایه‌گذاری در بازارهای بزرگ با حداقل سرمایه‌ی اولیه و تسویه‌حساب به‌موقع از دیگر مزایای این بازار بشمار می‌رود.
در این بازار این امکان وجود دارد که با چندین برابر پول خود معامله کنید و در ازای آن سود خوبی به دست آورید. درواقع تنها بازاری که در ایران به شما این امکان را می‌دهد تا از اهرم یا لوریج (Leverage) استفاده کنید، بازار آتی طلا و سکه است. در این بازار اهرم 1:10 به شما ارائه می‌شود که قرارداد آتی سکه چیست؟ در ادامه توضیح داده شده است. البته به طبع همین اهرم باعث افزایش ریسک شما هم می‌شود و باید مواظب باشید.
کسب سود در روند نزولی با قرارداد آتی طلا
یکی از ویژگی‌های جالب این بازار این است که در بازار نزولی هم می‌توان به سود رسید. در حالت معمول وقتی شما کالایی را خریداری می‌کنید آن کالا باید به‌تدریج گران شود تا شما به سود برسید و در صورت ارزان شدن آن متحمل ضررهایی می‌شوید؛ اما در بازار معاملات آتی سکه حتی اگر این روند نزولی هم پیش رود باز می‌تواند به نفع شما باشد. شما در این بازار اگر احتمال می‌دهید که قرار است قیمت سکه پایین بیاید، قبل از اینکه خود سکه را داشته باشید اقدام به فروش آن می‌کنید و زمانی که نوسان قیمت به پیش‌بینی شما رسید و قیمت آن پایین آمد سکه را می‌خرید و به خریدار می‌فروشید. با این ویژگی اصطلاحاً «فروش استقراضی» گفته می‌شود. درواقع در این حالت شما چیزی را که ندارید قرض می‌کنید و می‌فروشید و بعداً پول آن را پرداخت می‌کنید.
اهرم بازار آتی طلا چیست؟
حتماً شما با مفهوم اهرم در فیزیک آشنایی دارید. وسیله‌ای که به کمک آن می‌توان نیروی کمی وارد کرد اما کاری بزرگ انجام داد. اهرم بازار آتی هم به همین مفهوم شباهت دارد. افرادی که هوش و ذکاوت مالی بالایی دارند و ریسک‌پذیر هستند همواره برای ثروتمند شدن و به دست آوردن سودهای کلان به دنبال چنین معاملات سرمایه‌گذاری هستند که باقابلیت اهرمی آن می‌توانند چندین پله جلوتر بیفتند.
درواقع از جذابیت‌های این بازار همین ضریب و اعتبار اهرمی است. در بازار آتی سکه یک مشتری کافی است با در دست داشتن یک سکه معادل ده سکه معامله و سرمایه‌گذاری کند. درواقع آن یک سکه به‌عنوان تضمین حسابش هست که اگر پیش‌بینی او درست باشد سود به حسابش واریز و اگر اشتباه باشد مبلغ ضرر از حسابش کسر و به‌حساب طرف مقابل اضافه می‌شود.
اول ایمنی، بعد کار!
باید این را بدانیم که این بازار همانند سایر بازارهای معاملاتی همراه با ریسک است و افراد حتماً باید نسبت به ادبیات بورس و این‌گونه معاملات و استفاده درست از این اهرم‌ها مطلع باشند. در غیر این صورت ممکن است متحمل ضرر شوند.
مشتریان توسط ضریب اهرمی این بازار با تحلیل درست می‌توانند تا چندین برابر سود یا ضرر کنند. درواقع تفاوت این بازار آنلاین با بازار معمول و سنتی خرید سکه در همین اهرم و چند برابر شدن سود و زیان است. این اهرم درواقع یک شمشیر دو لبه است و اگر درست به کار گرفته نشود خیلی سریع و راحت می‌تواند سرمایه افراد را چند برابر کند یا آن را به‌کلی از بین ببرد.
تفاوت بازار بورس و بازار آتی سکه
در بازار بورس ما یک سری محدودیت داریم. بیایید این موارد را با هم بررسی کنیم:
- افرادی که وارد بازار بورس می‌شوند همه‌ی هدفشان کسب سود است؛ یعنی هیچ‌کسی از گران خریدن و ارزان فروختن سود نمی‌کند. همه به دنبال این هستند که سهمی را در قیمت پایین بخرند و در قیمت بالاتر اقدام به فروش آن کنند. زمانی که قیمت سهم‌ها افزایش پیدا کند گفته می‌شود بازار خوب است و اگر قیمت‌ها افت کند از دید ما دیگر بازار خوبی نیست.
- در بازار بورس ما تنوع سهم داریم و مدیریت آن‌ها برای بعضی‌ها دشوار است. از طرفی در پرتفوی افراد تک سهم، ما ریسک توقف نماد معاملاتی را داریم ک ممکن است تا چندین ماه هم طول بکشد.
اما در بازار آتی سکه که قسمتی از بازار بورس کالای ایران است، انگیزه همه‌ی افراد صرفاً کسب سود نیست. این افراد با قبول تعهداتی برای خریدوفروش سکه امکان دارد با هدف پوشش ریسک وارد بازار شده باشند، یا یک سری دیگر از افراد سفته‌بازها هستند و می‌خواهند از نوسان قیمت‌ها کسب سود کنند و گروه دیگر آربیتراژها هستند. امکان آربیتراژ کردن و پوشش ریسک و همچنین اعتبار اهرمی امکاناتی هستند که در بازار بورس وجود ندارد.
همچنین در معاملات بازار آتی در هر دو زمان صعود و نزول قیمت‌ها می‌توان بهره خوبی برد که درواقع این مورد اشاره به ویژگی بارز دوطرفه بودن این بازار دارد، برخلاف بازار بورس که یک‌طرفه است. این موضوع سبب می‌شود که توازن عرضه و تقاضا هم بهتر شود.
برای اینکه اطلاعات خودتان را در خصوص سرمایه‌گذاری در بازار طلا افزایش دهید، مقاله زیر را بخوانید:
آشنایی با قراردادهای آتی سکه - بخش اول
قرارداد آتی قراردادی است که فروشنده براساس آن متعهد می شود در سررسید معین مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می کند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری نماید و برای جلوگیری از امتناع طرفین از اجرای قرارداد طرفین مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای (بورس کالا) بگذارند.
قرارداد آتی سکه طلا چیست؟
قرارداد آتی، توافق نامه‌ای مبنی بر خرید و فروش ده سكه طلا در زمان معیني در آینده و باقیمت مشخص است. به عبارت دیگر در بازار آتی، خرید و فروش دارایی پایه قرارداد (سكه طلا) براساس توافق نامه‌ای که به قرارداد استاندارد تبدیل شده است، صورت می‌گیرد که در آن به دارایی با مشخصات خاصی اشاره می‌شود. (به طور مثال تعداد ١٠ عدد سكه امامي )
در بازارهای آتی الزامی نیست که کالا یا دارایی به طور فیزیکی رد و بدل شود و برخلاف بازارهای نقدی، انتقال مالکیت فيزيكي و فوري دارایی مطرح نمی‌شود.
به طور مثال خريد ١٠ قرارداد آتي سكه تحويل دی 97 به معناي آن است كه فروشنده قرارداد موظف است در دی ماه، به تعداد یک قرارداد كه هر قرارداد شامل ده سكه است، سكه تحويل خريدار نمايد.
اين قراردادها قبل از سررسيد بارها خريد و فروش مي شوند، و از محل تفاوت قيمت ها سود عايد خريداران و فروشندگان مي شود كه در درس هاي بعدي بيشتر توضيح داده مي شود.
وجه تضمین قرارداد آتی چیست؟
در قرارداد آتی سکه طلا به منظور اطمینان از انجام تعهدات، هر یک از طرفین معامله درصدي از ارزش قرارداد را به عنوان "وجه تضمین اولیه" نزد کارگزار سپرده می کنند که متناسب با تغییر ارزش قراردادهاي آتی، حساب هر یک از طرفین تعدیل می شود. بر همین اساس مبلغ وجه تضمین اولیه متغیري است که بر اساس فرمول تسویه روزانه قراردادهاي آتی در بورس کالا تعیین و اعلام می شود، بنابراین با کاهش قیمت ها، این مبلغ از حساب سپرده خریدار کسر و به حساب سپرده فروشنده افزوده می شود و بالعکس.
همچنین به شما پیشنهاد می کنم تا مطالب دیگر و تحلیل های بنده را از طریق کانال شخصی ام در تلگرام ببینید .
مزایای قرارداد آتی سکه چیست؟
کارشناس بازار سرمایه گفت: سازوکار قرارداد آتی می‌تواند برای اهالی بازارهای سنتی همچون طلا و سکه به عنوان مبنایی مناسب برای تصمیم‌گیری باشد.
به گزارش نبض بورس؛ دهقان دهنوی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در مراسم افتتاح معاملات آتی واحدهای صندوق سرمایه گذاری طلا و سیمان در بورس کالا، اظهار داشت: از بورس کالا می‌خواهم که علاوه بر توسعه بازار مشتقه و ورود دارایی‌های جدید، با جدیت راه‌اندازی مجدد قرارداد آتی سکه را پیگیری کند.
مجتبی بهرامی؛ کارشناس بازار سرمایه در این باره به ایبِنا گفت: یکی از اشکالاتی که در سال ۱۳۹۹ با آن برخورد کردیم و باعث رشد بی رویه قیمت سهام در بازار شد، عدم توجه به بازارهای آتی بود. می‌دانیم که بازار سرمایه به هر حال کامل شده از ابزارهای بسیار زیادی همچون اوراق است. در نتیجه این بود که در سال ۹۹ به ابزارهای نوین مالی همچون بازار آتی و اوراق پرداخته نشد و تبعات منفی برای بازار و اقتصاد داشت. بدون شک در راستای استفاده از ابزارهای نوین مالی، بسیار خوب و شفاف می‌توان از بازار آتی طلا و سکه استفاده کرد.
مزایای قرارداد آتی سکه چیست؟
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه تاکید کرد: اگر راه اندازی مجدد قرارداد آتی سکه را شاهد باشیم، با تحلیل‌های بسیار دقیقی که فعالان بازار سرمایه از قیمت طلا و انتظارات تورمی و سایر مسائل دارند، این ابزار نوین آتی می‌تواند به دولت در تعیین نرخ تعادلی و دقیق سکه در کشور کمک کند و همچنین می‌تواند از ایجاد حباب و هیجانات کاذب در بازار جلوگیری کند. بنابراین این نکته می‌تواند یکی از کارکردهای بازار آتی باشد.
بهرامی همچنین اظهار داشت: یکی از راهکارهای مدیریت ریسک بازارها، استفاده از بازار آتی است. در حقیقت معاملات در سررسیدهای آینده به صورت شفاف نمایش داده می‌شود و همانگونه که در حال حاضر در بازار آتی زعفران و آتی زیره سبز مشاهده می‌شود، فعالان بازار به صورت دقیق ریسک‌های بازار را رصد و بر اساس آن در زمان‌های سررسید شروع به معاملات می‌کنند. بنابراین فعالان بازار سکه نیز می‌توانند با رصد معاملات آتی سکه، ریسک بازار را مدیریت کنند.
وی افزود: این سازوکار می‌تواند برای اهالی بازارهای سنتی همچون طلا و سکه به عنوان مبنایی مناسب برای تصمیم‌گیری باشد. در حقیقت می‌توانند از روند بازار آتی پیروی کنند و شاهد سروسامان دادن به بازار باشیم. بنابراین نگاه فعالانی که به صورت سنتی در بازار طلا و سکه فعالیت می کنند، بدون شک به بازار آتی نیز خواهد بود. این اتفاق را امروز در بازار آتی زعفران مشاهده می‌کنیم و شرکت‌های تولیدکننده و بسته‌بندی زعفران نگاهی به تابلوی آتی زعفران دارند.
بهرامی در ادامه گفت: سال گذشته پیشنهاد دادیم که باید در کشورمان حتی بازار آتی ارز هم داشته باشیم. یعنی دلار هم در بازار آتی معامله شود تا ریسک‌ها و هیجانات را از این طریق به صورت شفاف، مدیریت کنیم و پوشش دهیم.
