دامنه نوسان

آیا ابزار «دامنه نوسان قیمتی» در بورسهای جهان مورد استفاده قرار میگیرد؟
در انتهای سال ۹۸ هستیم، حدودا بیست سال است که از اجرایی شدن قانون «حد نوسان روزانه» در بازار سرمایه ایران میگذرد، قانونی که در روزهای اخیر باز هم جنجالساز شد و خبر ناگهانی کاهش سهدرصدی آن شوک بزرگی را به سرمایهگذاران وارد کرد. هرچند که در نهایت اجرای آن لغو شد.
بعد از گذشت دو دهه از عمر این قانون و با داغ شدن دوباره بحث آن، شاید زمان مناسبی باشد برای پرسش در مورد میزان دامنه نوسان عملکرد آن در رفع مسائل موجود. سوالی که مطرح میشود این است که آیا این نوع از مکانیزم کنترلی توانسته به حل مسائلی بپردازد که منجر به خلقش شده است؟ آیا این مکانیزم در راستای توسعهیافتگی و بلوغ بازار سرمایه در حرکت است یا خود یک مانع محسوب میشود؟
چیزی که مشخص است این است که در طی این مدت همواره تقابلی بین خواستههای سرمایهگذاران و دغدغههای قانونگذاران وجود داشته و تنها گزینه روی میز، تغییر میزان حد نوسان در یک بازه بسیار محدود بوده است.
در ادامه قصد داریم تا با بررسی مکانیزمهای کنترلی دیگری که در بورسهای جهانی در حال استفاده هستند، تلاش کنیم پاسخ پرسشهای خود را بیابیم.
دامنه نواسان قیمتی یا price limit یکی از ابزارهای کنترلی است که در بسیاری از بورسهای جهانی استفاده میشود، اما معمولا به تنهایی مورد استفاده قرار نمیگیرد و در ترکیب با دیگر ابزارها استفاده میشود و مهمترین نکته قابل توجه این است که بورس تهران یکی از محدودترین دامنههای نوسان در سطح جهان را دارد. به جدول زیر توجه کنید.
کشور | بورس | محدوده نوسان (%) |
ترکیه | Istanbul SE | ۱۰ |
چین | Shanghai SE, Shenzhen SE | ۱۰ |
ژاپن | Tokyo SE | ۵۰-۱۰ |
ایتالیا | Borsa Italiana S.p.A | ۲۰-۱۰ |
فنلاند | Helsinki SE | ۱۵ |
یونان | Athens SE | ۸ |
کره جنوبی | Korea SE | ۱۵ |
مالزی | Bursa Malysia | ۳۰ |
فرانسه | Euronext Paris | ۱۰ |
بلژیک | Eurinext Brussels | ۱۰ |
در بسیاری از این کشورها از جمله ژاپن، سازوکاری وجود دارد که مطابق با شرایط و الزامات خاص، دامنه نوسان در طول جلسه معاملاتی شناور است، بنابراین میتوان همچنان حد نوسان روزانه را اعمال کرد اما از قفل شدن بازار در یک دامنه نوسان بسته جلوگیری کرد.
اما چرا نوسانات قیمتی کنترل میشوند؟
نوسان جزئی از ذات بازارهاست ولی چیزی که اهمیت دارد نوسانهای شدید و مقطعی است که عمدتا ناشی از ریسکهای سیستماتیکی مثل بحرانهای کلان جهانی هستند که خود مسبب وقوع زنجیرهای از رخدادهایی خواهند شد که در نهایت ممکن است به بحرانهای اقتصادی بیانجامند.
در واقع توجه جدی بازارهای مالی دنیا به نوسانات شدید قیمتی را میتوان به وقوع بحران مالی سال ۱۹۸۷ در آمریکا نسبت داد که شروعی شد برای طراحی مکانیزمهای کنترل نوسان، علیالخصوص نوسانهای غیرنرمال و شدیدی که در مدت زمان بسیار کوتاهی صورت میگیرند و به قدری سریع هستند که هرگونه فرصت تصمیمگیری و تحلیل درست را از سرمایهگذار میگیرند.
در واقع این مکانیزمها و اقدامات مداخلهگرانه به سبب حمایت از سرمایهگذاران و جلوگیری از فروپاشی مؤسسات مالی و تسری آن به کل اقتصاد به وجود آمدند. بنابراین در اکثر بورسهای بینالمللی ترکیبی از مکانیزمهای کنترل نوسانات قیمتی وجود دارد.
ابزار بسیار متداول مشترک در اکثر بازارهای مالی دنیا circuit breaker ها یا مدارشکنها هستند که بازارها را در شرایط بحرانی به صورت خودکار متوقف میکنند. میزان زمان توقف بازار و معیار فعال شدن آن قابل تنظیم است. به عنوان مثال در بازار سهام آمریکا معیار فعال شدن این مکانیزم بر اساس درصد ریزش شاخص S&P 500 تنظیم شده و در سه سطح مختلف قابل فعال شدن است:
درحال حاضر ویروس covid-19 در حال به چالش کشیدن عملکرد و کارایی این مکانیزم در اکثر بورسهای مهم دنیا شده، به طوری که حداقل سطح یک و دو اکثر آنها فعال شده است. بازار سهام نیویورک در هفته گذشته دوبار متوقف شد.
در هنگکنگ مکانیزم کنترل نوسانات سهام در سال ۲۰۱۶ با نام اختصاری VCM و تحت نظارت گروه G20 و سازمان بینالمللی دامنه نوسان کمیسیونهای اوراق بهادار (IOSCO) گردآوری شد. این مکانیزم کلیه ۸۱ سهم تحت پوشش شاخصهای HSI و HSCEI را دربرمیگیرد. در سال ۲۰۱۹ به تعداد شاخصهای تحت پوشش این مکانیزم افزوده شد و تعداد سهام مورد حمایت به ۵۰۰ عدد رسید.
این برنامه بسیار جالب و جامع طراحی شده و جزئیات و لایههای متفاوتی دارد، اما به صورت خلاصه عملکرد آن به این صورت است که درصورتیکه قیمت سهمی نسبت به آخرین قیمت خود در پنج دقیقه گذشته بیشتر از ۱۰± نوسان داشته باشد، مکانیزم کنترلی این برنامه فعال خواهد شد و یک دوره cooling-off پنج دقیقهای را فعال خواهد کرد. در این مدت زمان پنج دقیقه معاملات همچنان ادامه خواهند داشت با این تفاوت که معاملات در یک بازه بسته (شبیه بازه روزانه بورس تهران) انجام میشوند. اما بعد از این دوره پنج دقیقهای معاملات دوباره به حالت نرمال بدون محدودیت باز خواهد گشت.
همانطور که قابل مشاهده است در مکانیزمهای کنترلی مدرن و کارا کمتر نشانهای را میتوان از قفلشدگی بازار و پدیده صفنشینی یافت. اصولا اساس و منطق طراحی این ابزارها محافظت از سرمایهگذاران در برابر ریسکهای سیستماتیکی و آرام کردن جو روانی حاصل از آن است.
تغییر دامنه نوسان بورس و فرابورس قطعی شد + جزییات
مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرد که دامنه نوسان بورس و فرابورس به ۶ درصد تغییر میکند.
جی پلاس؛ مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: براساس تصمیمات اتخاذ شده قرار بر این است تا به دامنه نوسان بازار اول بورس تهران و نیز فرابورس یک درصد به صورت متقارن اضافه شود و از هفته آینده معاملات این بازار با دامنه نوسان ۶ درصد انجام میشود.
«سیدمهدی پارچینی» روز چهارشنبه به مصوبات هیات مدیره سازمان بورس در زمینه تغییر دامنه نوسان اشاره کرد و افزود: تغییر دامنه نوسان در هیات مدیره سازمان بررسی و تصمیمات نهایی آن به مسوولان بازار سرمایه ابلاغ شده است.
وی اظهار داشت: براساس تصمیمات اتخاذ شده قرار بر این است تا به دامنه نوسان بازار اول بورس و نیز فرابورس یک درصد به صورت متقارن اضافه شود و معاملات این بازار با دامنه نوسان ۶ درصد انجام می شود اما بازار دوم با دامنه نوسان پنج درصد معامله خواهد شد.
به گفته پارچینی، این تصمیم از روز دوشنبه هفته آینده به مرحله اجرا می رسد.
مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه دامنه نوسان ۶ درصد تا پایان فصل بهار است یا نه خاطرنشان کرد: بعد از بررسی های انجام شده درخصوص دامنه نوسان شرایط ایجاد شده تصمیم گیری ها برای تغییر دوباره دامنه نوسان اتخاذ می شود.
وی گفت: زمان تغییر دوباره دامنه نوسان مشخص نیست و ممکن است این اقدام دوباره برای دامنه نوسان سه ماه یا ۶ ماه آینده اجرایی شود، و تغییر دوباره دامنه نوسان در برنامه هیات مدیره سازمان بورس قرار دارد./ ایرنا
هر آنچه که باید درباره معادلات محدوده نوسان ارزهای دیجیتال بدانید
اگر شما هم جز آن دسته از افرادی هستید که در بازار ارزهای دیجیتال، سرمایه گذاری کردهاند حتما شاهد نوسانات بازار بودهاید. معاملات در بازارهای مالی جهانی، ۸۰% مواقع در محدوده مشخصی انجام میشوند و اگر بخواهید فقط ۲۰% از سال را به کسب سود از ترندهای جدید بازار اختصاص دهید فرصت زیادی را برای کسب درآمد از دست خواهید داد. این اتفاق در رابطه با بازار ارزهای دجیتال و کریپتو کارنسیها نیز صدق میکند.
اگر به دنبال کسب سود از بازار ارزهای دیجیتال هستید باید به دنبال راهی باشید تا از مواقعی که معاملات بازار در محدوده مشخصی، نوسان میکند نهایت استفاده را ببرید. در این مقاله ما معاملات محدوده نوسان (Range Trading) را به شما معرفی خواهیم کرد و نحوه انجام معاملات رنج را به شما آموزش خواهیم داد.
رنج تریدینگ (Range Trading) یا معامله محدوده نوسان چیست؟
زمانی که میخواهید به واسطه یک صرافی ارز دیجیتال اقدام به تبدیل ارز و خرید و فروش بکنید باید در نظر داشته باشید که شناخت شرایط بازار و نحوه درست انجام معاملات در میزان سود عایدی شما بیشترین تاثیر را خواهد داشت. در معاملات رنج تریدینگ، برخلاف معاملات روند که تنها در یک جهت حرکت میکنند، بازار برای مدت زمان مشخصی در یک بازه مشخص، شروع به نوسان و بالا و پایین شدن میکند.
این بازه زمانی میتواند بین چند دقیقه یا چند ماه، متغییر باشد. بیشترین قیمتی که در این بازه مشخص قرار دارد مقاومت قیمت (Resistance) و کمترین قیمت این بازه، حمایت از قیمت (Support) نام دارد.
در معاملات محدوده نوسان، تریدرها میتوانند با خرید و فروش کریپتو کارنسیها در محدوده نوسان، سود زیادی کسب کنند. بنابر این اگر جز افرادی هستید که در بازار داغ، رمز ارزها سرمایهگذاری کردهاید باید قیمت لحظهای ارز دیجیتال و محدوده نوسان بازار را دائما بررسی کنید تا با خرید و فروش در زمان مناسب، بیشترین سود را کسب کنید.
شناخت انواع دامنه برای تشخیص زمان مناسب برای معامله رنج تریدینگ
برای انجام معاملات نوسان باید با نحوه تشخیص بازار رنج آشنا شوید. تشخیص بازار رنج با شناسایی دامنهها و زمان مناسب برای معامله شروع میشود. برای این کار، دامنه و مناطق ریسک را با پیدا کردن قیمت مقاومت و قیمت ساپورت، تعیین کنید. مناطق ریسک، قسمتهایی هستند که خارج از دامنه رنج قرار میگیرند. پس از تشخیص نوع دامنه میتوانید محاسبات معاملاتی خود را با ماشین حساب ارز دیجیتال انجام دهید و اقدام به خرید و فروش ارزهای پایه کنید. انواع مختلفی از دامنه برای معاملات رنج تریدینگ وجود دارد که در این بخش، آنها را به شما معرفی خواهیم کرد.
دامنه مربعی (Squared Range)،؛ رایجترین دامنه برای انجام معاملات رنج تریدینگ
دامنه مربعی در نمودارهای روند بازار بسیار دیده میشود. در این نوع از دامنه، نمودار به شکل یک جعبه در میآید و قیمت در محدوده آن، بالا و پایین میشود. در این نوع از دامنه، حداقل دوبار، قیمت به محدوده مقاومت و محدوده حمایت میرسد. معمولا قبل و بعد دامنه مربعی، نمودار به صورت جهتدار، رشد یا سقوط میکند. در تصویر زیر دامنه نوسان مربعی BTC / USD را برای یک بازه ۴ ساعته مشاهده میکنید.
دامنه شیبدار (Sloping Range)؛ دامنهای جهتدار برای معاملات محدوده نوسان
شکل ظاهری دامنه شیبدار ممکن است با نمودار بازار روند اشتباه گرفته شود. در دامنه شیبدار، شیب نمودار در یک جهت، به سمت بالا یا پایین در حرکت است اما قیمت در محدوده مشخصی نوسان میکند. در چنین شرایطی میتوانید با خرید بیت کوین و سایر رمز ارزها در پایین دامنه و فروش آنها در قسمت بالایی، سود زیادی کسب کنید. البته بهتر است معاملات بر خلاف جهت نیز صورت بگیرند. به این معنا که قسمتی از فروش در محدوده پایینی نمودار انجام شود تا تریدرها بتوانند خرید بیشتری در در این نوع دامنه انجام دهند.
دامنه باریک شونده (Narrowing Range)؛ خطرناکترین زمان برای انجام معاملات
در هنگام مواجهه با دامنه باریک شونده باید با احتیاط زیادی عمل کنید. معامله در دامنه باریک شونده، چالشهای زیای دارد و ممکن است با یک شکست بسیار بزرگ مواجه شود. در دامنه باریک شونده، قیمت مقاومت به تدریج کمتر و قیمت حمایت بیشتر میشود. کم شدن تدریجی فاصله بین قیمت مقاومت و حمایت، باعث کاهش معاملات در بازار خواهد شد وشکستهای سنگینی را برای افراد رقم خواهد زد. در بازار ارزهای دیجیتال، این دامنه معمولا با کاهش ناگهانی قیمت دوج کوین، بیت کوین وسایر رمز ارزهایجاد میشود. در دامنه نوسان تصویر زیر، دامنه باریک شونده جفت ارزهای BTC / USD را در بازه ۳ هفتهای مشاهده میکنید.
استفاده از اندیکاتورها برای تشخیص دامنه معامله در بازار رنج
اندیکاتورها ابزاری هستند که بر اساس فرمولهای ریاضی، قیمت سهام یا شاخصهای بازار را به کمک ابزارهای خاص، به صورت گرافیکی، ترسیم میکند. بعضی از اندیکاتورها مثل اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) و شاخص کانال کالا(CCI) برای تشخیص قیمت مقاومت و قیمت ساپورت برای تعیین دامنه رنج، بسیار کاربردی خواهند بود. نمودار زیر استفاده موفق از اندیکاتور شاخص کانال کالا را برای یک معامله رنج نشان میدهد.
نحوه انجام معاملات محدوده نوسان، اصولی که باید بلد باشید
پس از مشخص کردن نوع دامنه برای معاملات نوسان به دو طریق میتوانید اقدام به انجام معاملات رنج بکنید. اقدام اول، خرید در نقطه حمایت دامنه و فروش در نقاط مقاومت آن است. روش دوم برای انجام معاملات محدوده نوسان، خرید و فروش محدود در هر دو نقطه حمایت و مقاومت است. این عمل، باعث میشود که در صورت ورود به بازار خرسی یا گاوی، تغییر جهت نمودار با تغییر ناگهانی قیمت رمز ارزها و خروج از دامنه با شکست سنگینی رو به رو نشوید. اگر نمیدانید که بازار گاوی و خرسی چیست با کلیک بر روی لینک مقاله میتوانید آن را مطالعه کنید.
همراه با نوبیتکس به تریدرهایی حرفهای در بازار ارز دیجیتال، تبدیل شوید
در این مقاله با معاملات رنج تریدینگ و ویژگیهای آن، آشنا شدیم. رنج تریدینگ یکی از مهارتهایی است که در بازارهای غیر ترند ارزهای دیجیتال میتواند برای شما سوددهی مناسبی داشته باشد.
نوبیتکس، یکی از بزرگترین و امنترین صرافیهای ارز دیجیتال در ایران است که با تکیه بر اعتماد مشتریان خود خدمات مختلفی را برای ترید ارزهای دیجیتال، ارائه میدهد. برای استفاده از خدمات نوبیتکس، کافی است وارد صفحه اصلی سایت شوید و ثبت نام خود را انجام دهید. هدف ما جلب رضایت شما و ارائه خدمات به هموطنان عزیز و گرانقدرمان است.
دامنه نوسان برداشته میشود
رئیس سازمان بورس اوراق بهادار گفت: اوایل امسال دامنه نوسان برداشته میشود و این اقدام بیتردید تأثیری بسیار مثبت بر بورس باقی خواهد گذاشت.
رئیس سازمان بورس اوراق بهادار معتقد است مشکل ایجادشده در بازار سرمایه امکان برطرف شدن در کوتاهمدت را ندارد.
مجید عشقی در پاسخ به این سؤال که مهمترین دلیلی که سبب شد مشکل بورس بهرغم تلاشهای صورتگرفته در سال جاری برطرف نشود، چه بود؟ گفت: بههرحال بازار با مشکل اعتماد روبهرو شد. مشکل اعتمادی که در بازار سرمایه بهوجود آمد و منجر به بروز نوسان جدی در بازار شد، چیزی نیست که بهسرعت قابلرفع باشد.دامنه نوسان
وی افزود: در حقیقت اوایل پذیرش مسئولیت در سازمان بورس اوراق بهادار نیز به این نکته اشاره کردم که امکان حل یکباره مشکل بورس فراهم نیست و شاید دو الی سه سال طول بکشد تا بورس به وضعیت عادی و نرمال بازگردد.
وی در تحلیل شرایط کنونی تأکید کرد: با تلاشهای صورتگرفته، فضای متعادلی در بازار ایجاد شده که قابلقبول است و نظارتهای سنگینی که صورت می گیرد نیز به مرور زمان تأثیر خود را بر بازار به جا خواهد گذاشت.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی در جواب این پرسش که مهمترین برنامههایی که دراینراستا در دستورکار دارید، چیست؟ گفت: تثبیت سودآوری شرکتها یکی از مهمترین برنامههایی است که در دستورکار است و اتفاقاً در این بخش اتفاقات خوبی را شاهد هستیم و شرکتها سودآوری خوبی را دارند.
عشقی در پاسخ به این پرسش که تصمیمگیری برای برداشته شدن دامنه نوسان به چه نتیجهای منجر شد، نیز گفت: اوایل امسال دامنه نوسان برداشته میشود و این اقدام بیتردید تأثیری بسیار مثبت بر بورس باقی خواهد گذاشت.
در سال گذشته مجید عشقی اندکی پس از آنکه سکاندار هدایت دامنه نوسان سازمان بورس و اوراق بهادار شد، اعلام کرد که باید موضوع باز کردن دامنه نوسان در دستورکار قرار گیرد؛ اما این موضوع باید به شکل تدریجی و در یک زمانبندی خاص انجام شود که قطعاً در برنامههای ما جا دارد.
وی پس از آن اعلام کرد که اگر شرایط مهیا باشد، روشهای مختلفی برای باز کردن دامنه نوسان وجود دارد؛ دامنه نوسان ازجمله آن میتوان به باز کردن دامنه نوسان برای سهام شرکتهایی اشاره کرد که تعادل و بازارگردان دارند.
عشقی براینباور است که دامنه نوسان همان قیمتگذاری دستوری است. دامنه نوسان نمیگذارد بازار در مسیر عرضه و تقاضا و بدون دخالتهای دستوری مسیر و راه خود را پیدا کند. دراینراستا، اوایل بهمن ماه بود که اعلام کرد طی یک یا دو ماه آتی شاهد تغییرات اساسی در حوزه دامنه نوسان باشیم.
وی حالا زمان تغییر یا حذف دامنه نوسان را اوایل امسال اعلام کرده است؛ اتفاقی که میتواند مناسبات در بورس اوراق بهادار را دستخوش تغییر کند.
افزایش دامنه نوسان بورس موجب رشد بازار خواهد شد
تحلیلگر بازار سرمایه گفت: افزایش دامنه نوسان بورس میتواند به ازبینرفتن صفها، کاهش دستکاری در بازار و رشد آن کمک کند و مانع بهکارگیری روشهای فرسایشی در بازار شود. همچنین، بهدلیل وضعیت اقتصادی کشور، نمیتوان بازار سرمایه را بدون حمایت رها و دامنه نوسان را حذف کرد.
گروه اقتصاد | شهرآرانیوز؛ بهنام صمدی، تحلیلگر بازار بورس، درباره تغییر دامنه نوسان بورس از ۲۹فروردین امسال اظهار کرد: از این تاریخ دامنه نوسان بورس از ۵درصد به ۶درصد در دو تابلو اول فرابورس و بورس تغییر میکند و این تغییر بر تابلو دوم بورس و تابلو سوم فرابورس و. اعمال نمیشود.
وی با اشاره به اینکه هنوز مشخص نیست آیا این تغییرات بهصورت فصلی است یا خیر، افزود: زمان تغییرات هنوز اطلاعرسانی نشده است و این امر بسته به بازخورد تغییرات دامنه نوسان از ۵درصد به ۶درصد خواهد بود.
این تحلیلگر بازار بورس تصریح کرد: افزایش دامنه نوسان بورس میتواند به ازبینرفتن صفها، کاهش دستکاری در بازار و رشد آن کمک کند و مانع بهکارگیری روشهای فرسایشی در بازار شود.
صمدی با اشاره به تجربه سال ۱۳۹۹ درباره تغییر دامنه نوسان بورس بیان کرد: در گذشته ابهام در وضعیت سیاسی کشور، بحث لایحه بودجه و همچنین موضوع برجام و انتخابات ۱۴۰۰ موجب شده بود بازار در هالهای از ابهام بهسر ببرد و نابسامانی در بازار حکمفرما شود، اما اکنون شرایط کمی با سال ۱۳۹۹ متفاوت است.
وی درباره تغییر بازه بازار با تغییر نوسان گفت: با اعمال تغییر دامنه نوسان از ۵درصد به ۶درصد، بازه بازار از ۱۰درصد به ۱۲درصد تغییر کرد و این موضوع تأثیر چشمگیری بر بازار میگذارد. تلاش میشود بازار آرام تغییر پیدا کند. اکنون بازار بورس بهدلیل حضور سهامدارن مبتدی و مطمئننبودن سهامدار در شرایط سیاسی موجود، کشش حذف دامنه را ندارد. از طرفی، مسئولان ما به امنیت سرمایهگذاری اعتقادی ندارند.
این تحلیلگر بازار بورس بیان کرد: از آنجایی که در حوزه سیاستگذاری در کشور بهویژه در حوزه اقتصادی ثباتی وجود ندارد و تورم بالاست، وضعیت اقتصادی کشور بسیار آشفته است. در نتیجه، نمیتوان بازار سرمایه را بدون حمایت رها و دامنه نوسان را حذف کرد.
صمدی درباره واکنش بازار بورس به تغییر دامنه نوسان خاطرنشان کرد: شاخص بورس از تابلو اول بورس نشئت میگیرد، اما در صورت اعمال این موضوع، بازار واکنش خاصی نشان نخواهد داد.