الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال

آموزش الگوی سر و‌ شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه یکی از اصل‌ترین الگو‌های در تحلیل تکنیکال است که شروع یک روند معکوس را نشان می‌دهد. این الگو چه برای کسانی که به دنبال دور ماندن از خطرات احتمالی هستند و چه برای کسانی که به دنبال نشانه‌ای از تغییر روند در نقطه عطف هستند بسیار کاربردی است. در این مقاله، نحوه استفاده از الگو‌های سر و‌شانه تحلیل تکنیکال را برای تعیین فرصت‌های ورود و خروج معامله را بررسی می‌کنیم.

مهم است که به عنوان یک معامله‌گر یاد بگیرید چگونه این الگوی تحلیل تکنیکال را شناسایی و درک کنید که در زمان ظاهر شدن به شما چه می‌گوید. ما همچنین نمونه‌هایی از الگوی الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال سر و شانه در طول روندهای صعودی و نزولی و اینکه چگونه می توانید این ابزار تحلیل تکنیکال را در استراتژی معاملاتی خود بگنجانید، بررسی خواهیم کرد.

الگوی سر و‌ شانه چیست؟

از الگو‌ی سر و‌ شانه (Head and Shoulders Pattern) می‌توان در تحلیل پرایس اکشن طیف گسترده ای از بازارها از جمله معاملات فارکس، سهام و ارزهای دیجیتال استفاده کرد. در حقیقت، این یک الگوی ساده و انعطاف‌پذیر برای معامله‌گرانی است نمودارهای قیمت را تحلیل می‌کنند.

تشکیل الگوی سر و‌ شانه

یک الگوی سر و‌ شانه در طول یک روند صعودی با افزایش قیمت و سپس کاهش قیمت شروع می‌شود تا شانه چپ را تشکیل دهد. پس از آن قیمت دوباره افزایش می‌یابد و یک قله بالاتر از قبلی ایجاد می‌شود که به عنوان قله سر شناخته می شود. قیمت یک‌بار دیگر کاهش می‌یابد و سپس به یک قله پایین‌تر از سر ایجاد شده که شانه سمت راست را تشکیل می دهد.

هنگامی که قیمت در امتداد شانه چپ و سر کاهش می‌یابد، به آنها نوسان پایین (Swing Low) می گویند. اتصال نقاط کف قیمتی با استفاده از یک خط روند که به سمت راست امتداد یافته است، یک خط گردن را تشکیل می‌دهد. زمانی که قیمت به زیر خط گردن می‌رسد، الگوی سر و‌ شانه کامل در نظر گرفته می‌شود و احتمالا قیمت به حرکت نزولی خود ادامه می‌دهد.

مثالی از الگوی سر و شانه

در زیر نمونه‌ای از الگوی سر و الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال شانه‌ را مشاهده می‌کنید که بر روی نمودار کندل استیک بیت‌کوین شکل گرفته است. پس از تشکیل‌ شانه چپ، سر و‌ شانه راست، قیمت این ارز دیجیتال از خط گردن پایین‌تر رفته و یک روند نزولی را در پیش گرفته است. در این مثال،‌ شانه سمت راست بسیار کوچک است.

این واقعیت که قیمت نمی‌تواند به طور قابل توجهی به بالاترین حد خود بازگردد، نشان می‌دهد که فشار فروش زیادی قبل از افت قیمت و آغاز روند نزولی وجود داشته است. این همان چیزی است که در تصویر کاملا واضح است.

الگوی سر و شانه معکوس

الگوی سر و‌شانه معکوس در طول یک روند نزولی تشکیل می‌شود. به این صورت که قیمت در حال کاهش است و سپس برای مدت کوتاهی افزایش می‌یابد و شانه چپ ایجاد می‌کند. قبل از اینکه مجددا برای مدت کوتاهی صعود کند، قیمت به پایین‌ترین سطح خود کاهش می‌یابد و سر تشکیل می‌شود.

قیمت دوباره در یک حرکت نزولی، تا پایین‌ترین سطح دره اول را پیش می‌گرد و‌ شانه راست را تشکیل می‌دهد. در این الگو، خط گردن از سقف‌های قیمتی‌ شانه چپ و سر تشکیل می‌شود. وقتی قیمت خط گردن را بشکند و بالاتر از آن حرکت کند، احتمالا قیمت روندی افزایشی خواهد داشت.

استراتژی معامله با الگوی سر و‌شانه: ورود، حد ضرر و هدف سود

در یک الگوی سر و شانه، هنگامی که قیمت خط گردن را می‌شکند، بهترین فرصت برای ورود است. هنگام تعیین نقاط ورود و خروج خود به بازار، مطمئن شوید که از یک برنامه مدیریت ریسک استفاده می‌کنید. حد ضرر در الگوی سر و‌ شانه درست بالای‌شانه راست و در الگوی سر و‌شانه معکوس در زیر‌ شانه راست قرار دارد.

برای تخمین هدف سود یا هدف قیمتی، می‌توانید فاصله الگو را از پایین به بالا اندازه‌گیری کنید و آن را به نقطه شکست خط گردن برای یک الگوی سر و‌ شانه معکوس اضافه کنید. برای الگوی سر و‌ شانه نزولی، ارتفاع الگو را از نقطه شکست خط گردن کم کنید تا هدف سود مشخص شود.

در الگوی تاپینگ، ارتفاع یا فاصله از قله سر تا پایین‌ترین کف قیمتی اندازه‌گیری می‌شود. در صورتی که کف قیمتی (نوسان پایین) بسیار زیاد باشد (یعنی یک یقه با زاویه بسیار تند)، می‌توانید از کف قیمتی پایین‌تر برای تعیین هدف سود استفاده کنید. در الگوی معکوس نیز، ارتفاع از پایین سر تا بالای بالاترین نوسان در بالای الگو است. اگر یکی از سقف‌های قیمتی زیاد بود، می‌توانید از سقف قیمتی پایین‌تر آن استفاده کنید.

نرم‌افزار‌های تشخیص الگوی سر و‌شانه

الگو‌های سر و‌شانه ممکن است برای اهداف ورود، حد ضرر و هدف سود مورد معامله قرار گیرند. نرم‌افزار تشخیص الگو می‌تواند به تشخیص الگو‌های سر و‌شانه در نمودار‌ها در این مورد کمک کند. اما فراموش نکنید که نباید تنها به این نوع نرم‌افزار‌ها تکیه کنید. چرا که گاهی اوقات ممکن است نرم‌افزار به اشتباه مجموعه‌ای از کندل‌های قیمت را به عنوان الگو شناسایی کند و منجر به ایجاد ریسک‌های جبران ناپذیر برای شما شود. در نتیجه، بهتر است یافته‌های خود را به صورت دستی نیز بررسی کنید و به دنبال الگو‌هایی باشید که با مثال‌های این مقاله مطابقت دارند.

الگو‌های سر و‌شانه صعودی هستند یا نزولی؟

تا زمانی که شکستگی در روند ایجاد نشود، یک الگوی سر و‌شانه نه صعودی و نه نزولی است. ممکن است یک الگوی معکوس ایجاد شود، اما تا زمانی که از خط گردن شکسته شود و به حرکت رو به بالا ادامه دهد، قیمت همچنان می‌تواند در یک روند نزولی باشد. اگر قیمت به زیر الگو برود، نشان دهنده ادامه روند نزولی است نه اینکه معکوس شدن آن.

به طور مشابه، تشکیل یک الگوی تاپینگ به معنای معکوس شدن قیمت نیست. برای برگشت، قیمت باید زیر خط گردن بشکند و به ریزش ادامه دهد. اگر یک الگوی سر و‌شانه ظاهر شود، اما قیمت به جای پایین آمدن در زیر آن، بالاتر از آن افزایش یابد، این نشان‌دهنده ادامه صعودی به جای بازگشت نزولی است. در شرایط مختلف دیگر برای تشخیص روند حرکتی قیمت، می‌توانید صبر کنید تا خط گردن شکسته شود.

تشخیص الگوی سر و‌ شانه در بازار

وقتی صحبت از ارز دیجیتال می‌شود، به دنبال یک روند صعودی باشید که در آن قیمت سه قله را ایجاد کرده است و قله میانی از سایر قله‌ها بالاتر است. زمانی که قیمت به زیر خط گردن سقوط کند، حد ضرر مشخص کنید و از فروش سهام خودداری کنید.

حد ضرر معمولاً بالای‌ شانه راست قرار می‌گیرد، اما برای جلوگیری از افت احتمالی، می‌توانید آن را بالای هر نوسانی که قبل از شکستگی خط گردن قرار دارد قرار دهید. ارتفاع الگو را محاسبه کنید، سپس آن را از نقطه شکست کم کنید تا به هدف سود برسید. در زیر مثالی از سهام اپل با ارتفاع الگوی ۲۱.۰۹. برای شما آورده شده است. معامله گرانی که به دنبال سیگنال خرید هستند، باید الگوی سر و‌ شانه معکوس را بررسی کنند.

آیا می‌توان به الگوی سر و‌ شانه اعتماد کرد؟

الگوی سر و‌ شانه می‌تواند نشان‌دهنده پایان یک روند صعودی یا نزولی باشد، اما باید منتظر تا قیمت قبل از حرکت از خط گردن عبور کند. برای ورود و کسب سود مورد انتظار ابتدا طول یا ارتفاع الگو را اندازه‌گیری کنید، یک توقف ضرر در‌ شانه راست ایجاد کنید و از خط گردن به عنوان نقطه ورود استفاده کنید. مانند هر الگوی تکنیکال دیگری، الگوی سر و‌شانه نیز مزایا و معایبی دارد.

البته مانند همه الگوهای تحلیل تکنیکال، در الگو سر و شانه نیز مزایا و معایبی وجود دارد. سود هدفی که در این الگو مشخص می‌کند در نهایت صرفا تخمین است. در مواقعی‌، قیمت نه تنها می‌تواند به حد مشخص شده شما نمی‌رسد، بلکه می‌تواند در خلاف جهت آن حرکت کند.

برخی از معامله‌گران ترجیح می‌دهند روی ویژگی‌های خاص این الگو تمرکز کنند. به عنوان مثال، شانه راست کوچک در مقایسه یک شانه راست بزرگ، حدضرر کوچک‌تری دارد. این کار می‌تواند نسبت ریسک به پاداش را بهبود بخشد، زیرا در حالی که سود را براساس ارتفاع الگو تخمین می‌زنید، حدضرر را فقط بر اساس فاصله کمتر بین خط گردن و شانه راست تعیین می‌کنید. جست‌وجوی ویژگی‌های مشابه مانند این مورد می‌تواند شانس شما را برای دریافت سود بیشتر افزایش دهد. با این حال فراموش نکنید که در یک معامله، هر چیزی ممکن است اتفاق بیفتد.

کاربرد الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال چگونه است؟

امروزه با ملموس‌تر شدن اهمیت سرمایه‌گذاری برای عموم مردم، افراد بیشتری به سمت این بازار روانه شده‌اند. متاسفانه اکثر افراد تازه وارد بدون توجه به رفتار بازار و بر اساس سلیقه شخصی خود یا اخبار نادرست وارد بازار می‌شوند و در نهایت با کوله‌باری از ضرر و زیان و سرخوردگی از آن خارج خواهند شد. بنابراین لازم است که معامله‌گران و تحلیل‌گران بازار فارکس، بورس و رمزارزها به طور مداوم در خصوص رفتار بازار و الگوهای آن مطالعه داشته الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال باشند و بتوانند با استفاده از اطلاعات به دست آمده حرکات بعدی بازار را پیش‌بینی کنند. تشخیص صحیح و فهم الگوها برای بقای یک معامله‌گر در بازار سهام و رمزارز حیاتی است. الگوی سر و شانه مدت زیادی است که توسط تحلیل‌گران بازار بورس استفاده می‌شود و از این جهت از اعتبار بالایی برخودار است.

در مطلب زیر به معرفی این الگو و اهمیت آن خواهیم پرداخت، همچنین در این مطلب خواهیم آموخت که چگونه با استفاده از الگوی سر و شانه به سود مدنظرمان از بازار دست یابیم.

فهرست عناوین مقاله :

مبانی الگوی سر و شانه

در نظر تحلیل‌گران الگوی سر و شانه نشان‌دهنده یک واژگونی در چارت معاملات است یا به اصطلاح یک الگوی برگشتی است و معمولا از علائم تغییر روند صعوی نمودار به یک روند نزولی است. بنابراین باید توجه داشته باشید که از این الگو می‌توان تغییرات آینده روند بازار و به ویژه تغییر روند آن را پیش‌بینی نمود. لازم به ذکر است که الگوی سر و شانه بدون ایراد نیست. برای مثال نوسانات بین سر و شانه‌های نمودار می‌تواند شکل‌های متنوعی داشته باشد، که گاهی تشخیص الگو را برای افراد دشوار می‌کند. الگوی سر و شانه از سه جزء اصلی تشکیل شده است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

الگوی سر و شانه از دو ناحیه شانه و یک ناحیه سر در میان آن‌ها تشکیل شده است و عبور قیمت از این نواحی می‌تواند پیش‌بینی کننده یک واژگونی در روند بازار باشد. شانه اول پس از یک روند صعودی مهم شکل می‌گیرد و سپس با شکل‌گیری یک روند نزولی کوتاه، شکلی مانند شانه به خود می‌گیرد. ناحیه سر پس از افزایش دوباره قیمت تشکیل می‌شود، اوج قیمت این‌بار بالاتر از حد قبل رفته و از شانه اولی بالاتر می‌رود. پس از تشکیل پیک قیمت، نمودار ریزش کرده و شانه دوم را در قیمتی پایین‌تر تشکیل می‌دهد. شانه‌ها معمولا از لحاظ شکل به یکدیگر شباهت دارند. نکته‌ای که در تشخیص الگوی سر و شانه وجود دارد آن است که معمولا افت قیمت پس از تشکیل سر نمودار از کف شانه اول پایین‌تر نخواهد آمد. به این خط فرضی افقی که کف قیمت الگو از آن پایین‌تر نمی‌آید، خط گردنی (NeckLine) می‌گویند. توجه داشته باشید که در صورت شکسته شدن خط گردنی الگوی سر و شانه از بین می‌رود و دیگر نمی‌توان به آن اتکا نمود.

الگوی سر و شانه معکوس

الگوی‌های سر و گردن ممکن است به صورت معکوس نیز به وجود آیند، در صورت ایجاد این الگو می‌توانیم تغییر روند بازار از نزولی به صعودی را پیش‌بینی کنیم. این الگو را معمولا با نام الگوی سر و شانه معکوس می‌شناسیم. به زبان ساده‌تر تمام روند‌هایی که برای الگوی قبلی توضیح دادیم در اینجا برعکس می‌شود و به همین جهت این الگو یک تغییر صعودی در روند بازار را نشان‌خواهد داد.

در هنگام وقوع الگوی معکوس سر و شانه، در واقع قیمت سهام دچار سه بار افت می‌شود که این افت قیمت‌ها توسط دو پولبک مثبت از یکدیگر جدا شده‌اند. قسمت سر نمودار در اینجا برعکس شده و پایین‌ترین قیمت را ثبت می‌کند. همچنین پس از تشکیل شانه معکوس دوم، شاهد شکسته شده خط گردنی و صعود قیمت خواهیم بود. تشخیص الگوی معکوس نیازمند تبحر بالا و تجریه زیادی است، بنابراین در صورتی که در دفعات اول متوجه تشخیص آن نشدید نگران نشوید.

تفسیر الگوی سر و شانه

تحلیل‌گران همواره بازار سهام را به یک مسابقه طناب‌کشی تشبیه می‌کنند. در این مسابقه دو گروه، دو سر طناب خرید و فروش را گرفته‌اند. کسانی که با خرید سهام قیمت آن را بالا می‌برند در تیم گاوها و کسانی که سهم‌های خود را می‌فروشند و قیمت را پایین می‌آورند به تیم خرس‌ها تعلق دارند. این اصطلاحات ساده برای فهم بیشتر بازار سهم توسط تحلیل‌گران ساخته شده است. تشکیل الگوی سر و شانه نشان می‌دهد که قدرت یکی از این گروه‌ها در حال کاهش و دیگری در حال زورمند‌تر شدن است و به این ترتیب روند بازار تغییر می‌کند.

الگوی سر و شانه از آن جهت در میان معامله‌گران بازار سهام محبوبیت دارد که در صورت رؤیت می‌تواند به آن‌ها در تعیین قیمت آینده بازار کمک کند. از طرفی آن‌ها می‌توانند در مراحل تشکیل الگو، قیمت را از پیش تخمین بزنند و پس از کامل شدن الگو منتظر عبور قیمت از خط گردنی باشند. همچنین شناسایی این الگو کمک می‌کند که معامله‌گران بتوانند برای خود حد ضرر معقولی را تعریف نمایند. بهترین ناحیه برای تعریف نقاط استاپ لاس در الگوی سر و شانه معمولی، در بالای نقاط اوج شانه‌ها و سر تعریف می‌شوند. در الگوی معکوس سر و شانه نیز این نقاط حد ضرر یا استاپ لاس، معمولا در نواحی زیر پایین‌ترین قیمت‌ها تعریف می‌شوند.

به منظور تخمین تغییرات قیمت پس از شکسته شدن خط گردنی نیز می‌توانیم از الگوی سر و شانه کمک بگیریم. برای انجام این‌ کار فاصله بالاترین قیمت در ناحیه سر نمودار را از خط گردنی به دست می‌آوریم، سپس به همان مقدار از خط گردنی در جهت مخالف حرکت می‌کنیم و به همین سادگی می‌توان تغییرات قیمت بعد از شکسته شدن خط گردنی و پس از تشکیل شانه دوم را محاسبه کرد. برای مثال در صورتی که فاصله بالاترین نقطه الگو در ناحیه سر تا خط گردنی ۲۰ دلار باشد، تحلیل‌گران پس از شکسته شدن خط گردنی احتمال ریزش قیمت تا ۲۰ دلار دیگر را می‌دهند. توجه داشته باشید که این‌ها اغلب فقط با تخمین به دست می‌آید و به وقوع پیوستن آن قطعی نیست، اگرچه بسیاری از معامله‌گران با استفاده از این اعداد به یک تکنیک شخصی در معاملات رسیده‌اند و از آن سود کسب می‌کنند.

حتما توجه دارید که مواردی که در بالا ذکر شد برای یک الگوی سر و شانه‌ی سنتی بود. در صورتی که با یک الگوی سر و شانه معکوس مواجه باشیم، برای پیش‌بینی رشد قیمت باید فاصله پایین‌ترین قیمت الگو تا خط گردنی را محاسبه کرده و به همان میزان به صورت عمودی روبه بالا ادامه دهیم تا قیمت تخمینی به دست آید.

استفاده از الگوی سر و شانه برای انجام معاملات

پیش از ثبت هر سفارشی نیاز است که منتظر بمانیم تا الگوی سر و شانه به طور کامل تشکیل شود. در صورتی که بخشی از الگو تشکیل شده باشد، شما نباید با توجه به پیش‌فرض‌های ذهنی‌تان و با استناد به الگو وارد معامله شوید. بهتر است همواره منتظر تشکیل کامل الگو باشید؛ چراکه بازار همواره عرصه‌ی بی‌ثباتی بوده و به یک لحظه می‌تواند به شکل کلی تغییر کند. بنابراین در حین تشکیل الگو بازار را رصد کرده و منتظر شکل‌گیری کامل آن باشید، همچنین لازم است از بیش از حد پیش‌بینی کردن اوضاع بازار و انجام معامله بر اساس آن پرهیز کنید.

برای ورود خود به معامله از قبل برنامه‌ریزی کنید تا در صورت شکسته شدن خط گردنی بتوانید با سرعت به معامله وارد شوید. سایر متغیرهای بازار و اخبار مربوطه را نیز بررسی کنید تا در صورت وقوع تغییری در آن‌ها بتوانید حد سود و ضرر خود را با آن تنظیم کنید. معامله‌گران حرفه‌ای معمولا به صورت پلکانی وارد معاملات می‌شوند، تسلط به انجام ترید در صورت مشاهده الگوی سر و شانه نیازمند سخت‌کوشی، صبر و یادگیری مداوم است و به تدریج حاصل خواهد شد.

نکته‌ی مهمی که اکثر تازه واردان بازار به آن توجه نمی‌کنند تعیین حد سود و ضرر است. لازم است پیش از ثبت هرگونه سفارشی اهداف معاملاتی خود را تعیین کنیم، در غیر این صورت دیر یا زود شاهد از دست رفتن سرمایه خود خواهیم بود. همانطور که گفته شد بالای قله‌های قیمت در الگوی سر و شانه بهترین نقاط برای تعیین ضرر هستند. بهترین نقاط برای تعیین حد ضرر، حدفاصل قله‌ی شانه دوم تا قله‌ی ناحیه سر است، البته برای اطمینان خاطر بیشتر می‌توانیم حد ضرر و نقطه‌ی خروج را کمی بالاتر از ناحیه سر الگو نیز قرار دهیم.

یک روش معامله کم ریسک‌تر نیز آن‌ است که تریدرها پس از شکسته شدن خط گردنی منتظر به وجود آمدن یک پولبک به عنوان تاییدیه تغییر روند می‌مانند و پس از مشاهده آن وارد معامله می‌شوند. اگرچه این امکان نیز وجود دارد که این تاییدیه ورود پس از شکستن خط گردنی هرگز تشکیل نشده و فرصت معاملاتی از دست برود.

در خصوص الگوی سر و شانه‌ معکوس معمولا از اصطلاح دره‌ نیز استفاده می‌شود. بنابراین همانطور که‌ می‌دانید در این الگو سه دره خواهیم داشت. نمودار پس از شکستن خط گردن در این الگو مجددا اوج می‌گیرد و خریداران بازار را در دست خواهند گرفت. تعیین حد ضرر و حد سود در این الگو نیز مشابه موارد قبل است با این تفاوت که در اینجا حد ضرر را در پایین دره سمت راست قرار خواهیم داد. برای یافتن حد سود نیز کافی بود که اندازه فاصله عمیق‌ترین نقطه دره تا خط گردن را در بالای این خط نیز امتداد دهیم. نقطه‌ای که به آن خواهیم رسید را می‌توانیم به عنوان حد سود خود قرار دهیم.

جمع‌بندی

جهت تلسط یافتن بر الگوها و شناسایی روند بازار بهتر است پس از پایان یک روز معاملاتی با تحلیل‌گران و معامله‌گران خبره ارتباط برقرار کرده و از آن‌ها مشورت بگیرید. الگوی سر و شانه در طول تاریخ پر تلاطم بازارهای سرمایه، قابل اعتماد بودن خود را به اثبات رسانیده است. همچنین این الگو یکی از قابل تشخیص‌ترین الگوها در نمودار است. توجه داشته باشید که هیچ الگو و روشی برای پیش‌بینی صد در صد بازار وجود ندارد اما در اغلب اوقات وقتی یکی الگوی سر و شانه تشکیل می‌شود تقریبا می‌توان از روند بازار اطمینان حاصل کرده و سود معاملاتی مناسبی از طریق پیش‌بینی این الگو به دست آورد.

توجه داشته باشید که برخی از رفرنس‌ها بازار به جای استفاده از عبارات الگوی سر و شانه معمولی و معکوس، از واژه‌های سقف و کف استفاده می‌کنند که هیچ تفاوتی با موارد ذکر شده در مطلب فوق ندارد. در آخر نیز به منظور جمع‌بندی و یادآوری، نکاتی را که باید در انجام معامله با استفاده از الگوی سر و شانه رعایت کنیم را ذکر می‌کنیم:

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال چیست؟

تحلیل تکنیکال یکی از بهترین ابزارهای تحلیل سهام در بازار بورس است. سرمایه‌گذاران با استفاده از این ابزار، زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری در نماد‌های مختلف بورسی را کشف می‌کنند.

تحلیل تکنیکال یکی از بهترین ابزارهای تحلیل سهام در بازار بورس است. سرمایه‌گذاران با استفاده از این ابزار، زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری در نماد‌های مختلف بورسی را کشف می‌کنند. با استفاده از تحلیل تکنیکال و ابزارهایی که در آن وجود دارد شما می‌توانید نقاط ورود و خروج از سهم را پیش‌بینی و در این فرآیند به سود معقول و ایده‌آلی دست پیدا کنید. الگوی سر و شانه به نوعی در راستای الگوی قیمتی سهام است و بین سهام‌داران از ارزش خاصی برخوردار است. برای آشنایی با نحوه استفاده از این الگو در فرآیند تحلیل تکنیکال، با ما همراه باشید.

الگوی سر و شانه و انواع آن

الگوی سر و شانه یکی از مباحث مهم و پرطرفدار در تحلیل تکنیکال است. برای یادگیری این روش تحلیل می‌توانید از کتاب‌ها و مقالات مختلف بهره ببرید یا در دوره‌های آموزشی کارگزاری آگاه شرکت کنید. در این دوره‌ها علاوه بر الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال یادگیری تمامی موارد مهم تحت نظر اساتید باتجربه، امکان رفع اشکال نیز وجود دارد. برای مطالعه خودآموز نیز می‌توانید به مقالات و کتاب‌های بآشگاه مشتریان مراجعه کنید.

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال جزو الگوهای برگشتی است. الگوهای برگشتی بیشتر از این جهت شناخته شده هستند که روند قیمت در آن‌ها بعد از تشکیل الگو تغییر جهت خواهد داد. الگوی سروشانه از نظر ظاهری از سه قله تشکیل شده است که دو قله بیرونی در آن با هم برابر و قله وسط از قله‌های کناره بلندتر است. در فرایند تحلیل تکنیکال سرمایه‌گذاران با استفاده از الگوی سروشانه قادر هستند که روند تغییر بازار از نظر قیمتی را پیش‌بینی کنند. این الگو به عنوان یکی از محبوب‌ترین و قابل اعتمادترین الگوهای برگشتی در پروسه تحلیل سهام به شمار می‌آید و سرمایه‌گذاران همیشه از این ابزار در تحلیل‌های خود استفاده می‌کنند. شما با استفاده از این سهم می‌توانید به این نتیجه مهم برسید که سهم با روند صعودی یا نزولی رو به پایان است یا خیر؟!

طی تجربه و الگوهایی که در نمودار سهم‌های مختلف شکل گرفته، الگوی سروشانه زمانی پدید می‌آید که قیمت سهم به سقف خود رسیده‌ باشد و در ادامه به کف آخرین حرکت صعودی خود برگردد. بعد قیمت از سقف قبلی بالاتر رفته تا دماغه لازم را بسازد و در ادامه به کف اولیه خود برمی‌گردد و در نهایت قیمت برای بار آخر حالت صعودی به خود گرفته و به ارتفاع قله اول می‌رسد و روند نزولی را در پیش می‌گیرد. برای اطلاع از انواع الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال لازم است بدانید که به صورت کلی ما دو نوع الگوی سروشانه سقف و کف داریم که در ادامه به بررسی و ارزیابی دقیق‌تر آن‌ها می‌پردازیم.

الگوی سروشانه سقف

این الگو معمولا زمانی شکل می‌گیرد که نمودار سهم در پایان یک حرکت صعودی باشد و منجر به تغییر جهت بازار و کاهش قیمت سهم می‌شود. در این نوع از الگوی سروشانه ما با سه قله طرف هستیم. همان‌طور که حدس می‌زنید ارتفاع قله وسط به مراتب بیشتر از ارتفاع قله‌های کناری است که به اصطلاح به قله وسط همان سر الگو نیز گفته می‌شود. برای درک بیشتر از شکل این الگو در نمودار به تصویر زیر توجه کنید:

زمانی که شما برای انجام معاملات یک سهم حاضر بودید و این الگو را در نمودار سهم یافتید، باید صبر داشته باشید که خط گردن مطابق تصویر شکسته شود. در این روند طی تجربه بهتر است که این شکست با قدرت بیشتری همراه باشد. زمانی که خط گردن با یک حرکت سریع و فوری و با قدرت زیاد، قیمت سهم شکست و شما به عنوان یک سرمایه‌گذار از این موقعیت جا مانده باشید بهتر است که منتظر حرکت برگشتی نمودار یا همان پولبک باشید و در این موقعیت وارد سهم شوید. در این میان یک نکته بسیار مهم وجود دارد که باید توجه داشته باشید که بین شانه چپ و سر یک واگرایی را تشخیص دهید چون همین واگرایی یک تایید قوی برای تشکیل الگوی سر و شانه سقف است.

همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید خط گردن دارای یک شیب ملایم است. دقت داشته باشید که در بعضی از موارد این خط بدون شیب و افقی درمی‌آید. این دو حالت آن‌چنان هم با هم متفاوت نیستند. اگر این خط گردن در الگوی سروشانه سقف دارای شیب منفی بود، نشان‌دهنده این است که بازار ضعیف عمل می‌کند و شانه راست ضعیفی در الگو شکل خواهد گرفت. در این موقعیت شما به عنوان یک سهامدار به منظور سیگنال خروج یا فروش سهم باید صبر بیشتری داشته باشید الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال چون در خط گردن با شیب منفی این سیگنال کمی دیرتر از معمول نمایش داده می‌شود. حال در نقطه مقابل این حالتی که اشاره شد، خط گردن صعودی در الگوی سروشانه سقف، نشان‌دهنده بازار قوی و موقعیت خیلی بهتر است.

تشخیص حد سود و زیان در الگوی سروشانه سقف

همان‌طور که از تصویر پایین پیدا است حد زیان الگو، بالای شانه راست جای دارد. توجه داشته باشید که بنا به عرضه و تقاضا ممکن است الگوی سروشانه‌ای به وجود بیاید که ارتفاع شانه راست به سر نزدیک باشد که در این موقعیت شما به عنوان تحلیلگر می‌توانید حد زیان خود را بالای ناحیه سر الگو قرار دهید تا با استفاده از این روش حد زیان را مطمئن‌تر پیش‌بینی کنید.

حال برای به دست آوردن حد سود کافی است که فاصله یا ارتفاع ناحیه سر الگو تا خط گردن را اندازه‌گیری کنید و در ادامه از نقطه‌ای که خط گردن شکسته شده است به سمت پایین اعمال کنید:

الگوی سروشانه کف

نام دیگری که برای این الگو درنظر گرفته شده، الگوی معکوس است چرا که نکات ذکرشده در بخش‌های قبلی در خصوص حد سودوزیان در الگوی سروشانه سقف نیز در این الگو صادق است. الگوی سروشانه کف با یک حرکت نزولی در روند نمودار سهم شکل می‌گیرد که درنهایت باعث تغییر حرکت بازار به سمت بالا خواهد شد. طبق تصویر زیر مشاهده می‌کنید که شکل ظاهری این الگو از سه کف تشکیل شده است که ارتفاع کف میانی نسبت به طرفین بیشتر است و در این بخش هم به اصطلاح این قله میانی سر الگو را شکل داده است. برای آشنایی بیشتر با شکل ظاهری الگوی سروشانه کف به تصویر زیر دقت کنید:

با توجه به نمودار سهم باید بدانید که با تشکیل الگوی سروشانه سقف باید منتظر شکست خط گردن باشید. مانند حالت قبلی هر مقدار که شکست خط گردن با قدرت بیشتری شکل بگیرد در نهایت موقعیت بهتری فراهم می‌شود. اگر این شکست به وجود آمد و امکان ورود به سهم را نداشتید می‌توانید در آینده منتظر شرایط پولبک باشید تا در آن نقطه به راحتی بتوانید وارد پوزیشن خرید شوید.

تشخیص حد سود و زیان در الگوی سر و شانه کف

در این الگو باید توجه داشته باشید که حد زیان به صورت معمول در ناحیه زیر شانه راست قرار می‌گیرد. برای پیش‌بینی حد زیان مطمئن‌تر می‌توانید زیر قسمت سر الگو را درنظر داشته باشید البته به این اصل هم دقت داشته باشید که فاصله شانه راست از سر خیلی زیاد نباشد. برای تشخیص حد سود در این الگوی سر و شانه باید بگوییم که به فاصله سر تا خط گردن دقت داشته باشید که باید از نقطه‌ای که خط گردن شکسته می‌شود، به سمت بالا اعمال کنیم. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:

تفاوت الگوی سر و شانه سقف و کف در چیست؟

در الگوی سر و شانه کف شما الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال باید توجه کنید که فرایند شکسته شدن خط گردن برای کامل شدن الگو یک امر ضروری است و همچنین روش‌های به دست آوردن قیمت‌های هدف همانند الگوی سروشانه سقف است. در این میان تفاوتی که ممکن است به چشم بیاید این است که در الگوی سر و شانه کف تمایل بیشتری به منظور حرکت بازگشتی به سمت گردن وجود دارد که بعد از روند نزولی در قیمت سهم به وجود می‌آید.

یک راه مناسب برای اشاره به این تفاوت وجود دارد و آن هم این که هر بازار با تجریه یک رکود یا سکون قابلیت این را دارد که نزول کند. در این میان کم شدن تقاضا از جانب سرمایه‌گذاران برای هدایت بازار به سمت شرایط نوزولی اکتفا می‌کند. به این اصل هم توجه کامل داشته باشید که هیچ بازاری بعد از تجربه یک سکون نمی‌تواند یک دفعه صعود را تجربه کند. قیمت‌ها تنها در صورت برتری یافتن تقاضا بر عرضه و هجوم بیشتر خریداران نسبت به فروشندگان می‌توانند صعود کند.

کلام آخر

همان‌طور که در بخش ابتدایی اشاره کردیم، تحلیل تکنیکال به عنوان یکی از بازوان قدرتمند در زمینه تحلیل سهم در بازار بورس به شمار می‌آید. شما به عنوان یک سرمایه‌گذار یا سهام‌دار می‌توانید با بهره گرفتن از روش‌هایی مانند الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال، نقطه یا پوزیشن مناسب برای خریدوفروش سهم را پیش‌بینی کنید. الگوی سر و شانه در الگوهای بازگشتی مورد بررسی قرار می‌گیرد که طی تجربه این الگو از محبوبیت و اعتبار زیادی بین تحلیل‌گران برخوردار است.

الگوی سر و شانه سقف؛ قسمت شانزدهم آموزش تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال

الگوی سر و شانه سقف (Top Head and Shoulders) یک پترن نموداری در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال است که آن را آموزش می‌دهیم.

در جلسه شانزدهم از دوره آموزش تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال به آموزش الگوی سر و شانه سقف (Top Head and Shoulders) می‌پردازیم. در جلسه قبل الگوی سر و شانه معکوس را آموزش دادیم، این الگو نیز مشابه الگوی سر و شانه سقف است. در این آموزش، در مواردی که بین این دو پترن تشابه وجود دارد، به جلسه قبل ارجاع داده شده است.

شکل الگوی سر و شانه سقف

در بین الگوهای نموداری، الگوی سر و شانه به عنوان یک الگوی بازگشتی شناخته شده و یکی از معروف‌ترین آنهاست. این الگو به سه سقف قیمتی یا سه صعود در قیمت به طور متوالی نیاز دارد، بطوریکه سقف وسط از دو سقف دیگر بالاتر باشد. به سقف یا قله سمت چپ، شانه چپ و به سقف یا قله وسط، سر و به سقف یا قله سوم، شانه راست گفته می‌شود. پس از رسیدن قیمت به هریک از قله‌ها، طبیعتا قیمت شروع به ریزش خواهد کرد. اما این ریزش در یک سطح مشخص به اتمام می‌رسد که به این محدوده قیمتی، خط گردن الگو گفته می‌شود. این خط گردن هم می‌تواند افقی باشد و هم کمی شیب‌دار باشد، الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال تفاوتی بین آنها نخواهد بود. در مورد شانه راست و شانه چپ، بهتر است قیمت این دو قله قیمتی در یک سطح یکسان یا نزدیک به‌هم شکل بگیرند.

قیمت پس از شکستن رو به پایین این الگو، شروع به ریزش خواهد کرد.

مورد نهایی در مورد شکل الگوی سر و شانه این است که در 80 درصد مواقع در یک روند صعودی (روند پیش از تشکیل الگو) و در 20 درصد مواقع در یک روند نزولی تشکیل می‌شود.

همانطور که در جلسه قبل نیز اشاره شده بود، الگوی سر و شانه معکوس یا کف هم در 80 درصد مواقع در یک روند صعودی ایجاد می‌شود. پس می‌توان نتیجه گرفت که به‌طورکلی الگوی سر و شانه در روند صعودی بیشتر تشکیل می‌شود.

اعتبار الگوی Top Head and Shoulders

همانطور که در جلسات پییشین اشاره شد، یکی از راه‌های بررسی اعتبار یک الگوی نموداری، بررسی حجم معاملات است.

مشابه با الگوی سر و شانه معکوس، در پترن سر و شانه سقف نیز باید حجم الگو در زمان شکل‌گیری کاهش یابد، به‌نحوی که در شانه سمت چپ و سر ، ججم معاملات بالا و در مورد شانه سمت راست، حجم معاملات بایستی کاهش یابد. همچنین در زمان شکست الگو، بایستی حجم معاملات به‌طور مشخص افزایش پیدا کند. البته این مورد ضروری نیست و در صورتی که در زمان شکست الگو، حجم معاملات افزایش نیابد، ایرادی برای آن نخواهد بود.

همچنین تمامی موارد که در جلسه الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال قبل اشاره شد، در مورد الگوی سر و شانه سقف‌ نیز صادق است.

درصد خطا

الگوی سر و شانه سقف‌ نیز به علت پایین بودن درصد خطا، جزو الگوهای نموداری معتبر در آموزش تحلیل تکنیکال مطرح است. درصد خطای این الگو، 3 درصد بوده و احتمال رسیدن به تارگت یا هدف، 55 درصد است.

هدف الگوی سر و شانه سقف

این بخش مشابه الگوی سر و شانه معکوس بوده، به طوری که تمام موارد مطرح شده در جلسه قبل، در مورد این الگو نیز صادق است.

در ادامه، مثال‌هایی برای آشنایی بیشتر با این الگو را آورده‌ایم. مثال‌های زیر از کتب آقای بولکوفسکی انتخاب شده است.

مثال اول از یک الگوی سر و شانه سقف – الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال برگرفته از کتب آقای بولکوفسکی مثال از الگوی سرشانه سقف برگرفته از کتب آقای بولکوفسکی

در جلسه آتی به معرفی الگوی کف دو قلو خواهیم پرداخت.

*در صورت داشتن سوال، کاربران می‌توانند آن را در گروه تلگرامی اکسچینو مگ مطرح نمایند.

الگوی سر و شانه معکوس؛ قسمت پانزدهم آموزش تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال

الگوی سر و شانه معکوس که معمولا در کف روند نزولی تشکیل می‌شود، یک پترن نموداری در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال است که آن را آموزش می‌دهیم.

در جلسه پانزدهم دوره آموزش تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال به مبحث الگوی سر و شانه معکوس (Reverse Head and Shoulders) می‌پردازیم. الگوی سر و شانه یکی از معتبرترین الگوهای نموداری در این دوره آموزش رایگان تحلیل تکنیکال است. در دو جلسه مجزا این الگو را آموزش خواهیم داد.

شکل الگوی سر و شانه معکوس

به طور کلی در این الگو سه کف قیمتی تشکیل می‌شود که کف وسط، از دو کف اطرافش در قیمتی پایین‌تر تشکیل می‌شود و به دلیل شکل ظاهریش، به آن الگوی سر و شانه معکوس گفته می‌شود. کف اول را شانه چپ، کف دوم را سر و کف سوم را شانه راست می‌نامند. شانه چپ و شانه راست، در قیمتی یکسان تشکیل می‌شوند (نباید بین آنها اختلاف قیمت زیادی وجود داشته باشد). از طرفی کف وسط یا همان سر الگو بایستی به‌طور مشخص در قیمتی پایین‌تر از دو شانه چپ و راست تشکیل شود.

وقتی قیمت به کف اول (شانه چپ) و کف سوم (شانه راست) می‌رسد، شروع به رشد می‌کند. این رشد تا سطح مشخصی ادامه خواهد یافت که به آن خط گردن گفته می‌شود. شکست این خط به معنی تکمیل الگوی سر و شانه معکوس خواهد بود. این خط هم می‌تواند افقی باشد و هم می‌تواند شیب‌دار باشد.

الگوی سر و شانه معکوس یک پترن بازگشتی صعودی تلقی می‌شود. این الگو در 80 درصد مواقع در یک روند صعودی و در 20 درصد مواقع در یک روند نزولی تشکیل می‌شود (روند پیش از تشکیل). همچنین درصد خطای این الگو بسیار پایین بوده و از این جهت در دسته پترن‌های معتبر قرار گرفته است.

اعتبار الگوی Reverse Head and Shoulders

برای بررسی اعتبار الگوی سر و شانه معکوس به موارد زیر توجه فرمایید:

• تقارن شانه چپ با شانه راست یکی از مهم‌ترین پارامترهای یک الگوی سر و شانه ایده‌آل خواهد بود. به عبارت دیگر، بهتر است که شکل دو شانه، تا حد زیادی شبیه به هم باشد. (شرایط یک الگوی ایده‌آل)
• شانه چپ و راست در یک سطح قیمتی ایجاد شوند. اگر الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال کف اول یا شانه چپ در قیمت 10 دلار ایجاد شده، بهتر است که کف سوم (شانه راست) نیز در قیمت 10 دلار ایجاد شود، اختلاف زیاد قیمت باعث کاهش عملکرد این الگو خواهد شد.
• حجم معاملات همواره یکی از پارامترهای مهم در اعتبار یک الگوی نموداری خواهد بود. در الگوی سر و شانه معکوس‌ معمولا هنگام تشکیل شانه چپ و سر، حجم معاملات بالا خواهد بود و در شانه سمت راست، حجم معاملات کاهش می‌یابد. به عبارتی در طول تشکیل الگو، انتظار می‌رود حجم معاملات کاهش یابد.
• در مورد خط گردن، الگویی با خط گردن افقی نسبت به الگویی با خط گردن شیب‌دار، اعتبار بیشتری خواهد داشت. اما خط گردن شیب‌دار ایرادی برای این الگو نخواهد بود.

بررسی درصد خطا

در مورد درصد خطای این الگو همانطور که در بالا اشاره شد، به علت درصد خطای پایین، این الگو جزو بهترین و معتبرترین الگوهای نموداری بوده، بطوریکه درصد خطای آن تنها 3 درصد است. همچنین این الگو در 74 درصد مواقع به تارگت خود خواهد رسید. این آمار برای یک الگوی نموداری بسیار آمار خوبی محسوب می‌شود.

هدف الگوی سر و شانه معکوس

در بخش نهایی این جلسه به آموزش اندازه‌گیری هدف الگوی سر و شانه معکوس می‌پردازیم. اندازه‌گیری هدف الگو بسیار راحت است. فاصله عمودی بین سر الگو تا خط گردن را اندازه‌گیری کنید، سپس این مقدار را به قیمت خط گردن اضافه کنید. قیمت به‌دست‌آمده، هدف الگو خواهد بود. قیمت در 74 درصد مواقع به این هدف خواهد رسید.

شکست این الگو زمانی اتفاق خواهد افتاد که قیمت خط گردن را بشکند و در بالای آن معامله شود.

در جلسه آتی به معرفی الگوی سر و شانه سقف خواهیم پرداخت.

*در صورت داشتن سوال، کاربران می‌توانند آن را در گروه تلگرامی اکسچینو مگ مطرح نمایند.